Η αναιμία είναι μια κατάσταση που χαρακτηρίζεται από έλλειψη στο μέγεθος ή στον αριθμό ερυθροκυττάρων ή στο ποσό αιμοσφαιρίνης που περιέχουν, αφού περιορίζει την ανταλλαγή οξυγόνου και διοξειδίου του άνθρακα μεταξύ του αίματος και των ιστών. Η ταξινόμηση της αναιμίας βασίζεται είτε στο μέγεθος των κυττάρων και ονομάζεται μακρόκυτταρική αναιμία (μεγάλο μέγεθος), ορθοκυτταρικη αναιμία (κανονικού μεγέθους κύτταρα), ή μικροκυτταρική (μικρό μέγεθος), είτε στο περιεχόμενο της αιμοσφαιρίνης και ονομάζεται υποχρωμικη (χλωμό χρώμα) ή ορθοχρωμική (κανονικό χρώμα).
Συνήθως η αναιμία δημιουργείται από έλλειψη βασικών θρεπτικών ουσιών που είναι αναγκαία για την σύνδεση των ερυθροκυττάρων, όπως σιδήρου, βιταμίνης Β12, και φολικού οξέος. Άλλοι λόγοι που κάποιος άνθρωπος μπορεί να είναι σε κατάσταση αναιμίας, είναι γενετικοί (Μεσογειακή αναιμία), αιμορραγία, χρόνιες ασθένειες και τοξικότητα από υπερβολική δόση φαρμάκων ή ναρκωτικών.
Η αναιμία που προκαλείται από την μη αρκετή κατανάλωση σιδήρου, βιταμίνης Β12, φολικου οξέος και άλλων μετάλλων, πολύ συχνά ονομάζονται και διατροφολογικες αναιμίες. Οι πιο συχνές διατροφολογικές αναιμίες είναι η αναιμία με έλλειψη σιδήρου και η αναιμία με έλλειψη φολικου οξέος.
Η αναιμία που προκαλείται από την έλλειψη σιδήρου, χαρακτηρίζεται από την παραγωγή μικρών ερυθροκυττάρων (μικροκυτταρικη) και ένα μειωμένο επίπεδο αιμοσφαιρίνης. Οι λόγοι γι΄ αυτού του είδους αναιμίας είναι πολλοί. Μερικοί απ΄ αυτούς είναι η ανεπαρκής κατανάλωση σιδήρου από την διατροφή μας, η μη καλή απορρόφηση σιδήρου από τον οργανισμό μας, η ανεπαρκής χρησιμοποίηση σιδήρου που πιθανόν να οφείλεται σε στομαχικές διαταραχές, και στην αυξημένη ζήτηση σιδήρου για την ανάπτυξη του όγκου του αίματος κατά την διάρκεια της εγκυμοσύνης ή εφηβείας. Έτσι λοιπόν, για την καλύτερη αντιμετώπιση αυτού του είδους αναιμίας θα πρέπει πρώτα να βρεθεί ο λόγος που προκαλεί την αναιμία, αν και πολλές φορές αυτό είναι δύσκολο να καθοριστεί. Αν η ανεπαρκής κατανάλωση σιδήρου είναι ο κύριος λόγος, τότε αυτό μπορεί να διορθωθεί μέσω μιας διατροφής πλούσια σε φαγητά ψηλά σε σίδηρο. Για παράδειγμα, πολύ καλές πηγές σιδήρου είναι το συκώτι, το βοδινό, χοιρινό, κοτόπουλο, γαλόπουλο, ψάρι, αβγά, δημητριακά, λαχανικά και φρούτα. Σημειώστε εδώ, πως η καλύτερη απορρόφηση σιδήρου γίνεται με τις ζωικές πηγές παρά τις φυτικές.
Η αναιμία που προκαλείται από έλλειψη βιταμίνης Β12 ή φολικου οξέος ονομάζεται μεγαλοβλαστικη αναιμία. Η αναιμία από έλλειψη βιταμίνης Β12 συνήθως οφείλεται στην έλλειψη του ενδογενή παράγοντα (intrinsic factor), ο οποίος είναι αναγκαίος για την απορρόφηση της βιταμίνης β12 στον οργανισμό ή στην ανεπαρκή κατανάλωση φαγητών πλούσιων σε β12. Αν αυτός είναι ο λόγος τότε η διατροφή πρέπει να είναι πλούσια σε κρεατικα, πράσινα λαχανικά, αβγά και γαλακτοκομικά προϊόντα.
Η αναιμία από έλλειψη φολικού οξέος επηρεάζει συνήθως τις έγκυες γυναίκες και προέρχεται από ανεπαρκείς δίαιτες σε φολικο οξύ ή στην μη καλή απορρόφηση φολικου οξέος από τον οργανισμό. Για την καλύτερη αντιμετώπιση αυτού του είδους αναιμίας φαγητά πλούσια σε φολικο οξύ πρέπει να καταναλώνονται καθημερινώς (φρούτα, πράσινα λαχανικά, χυμοί και πολλές φορές μπορεί να χρειαστεί κάποιο συμπλήρωμα φολικου οξέος.
