Νόσος του Crohn

Η νόσος Crohn είναι μια ιδιοπαθής φλεγμονώδης νόσος του εντέρου που η αιτιολογία και η παθογένεια της δεν έχει πλήρως διευκρινιστεί. 

Κάθε χρόνο όλο και περισσότερα άτομα εμφανίζουν τη νόσο. Υπάρχουν δεδομένα που υποδηλώνουν πως εμφανίζεται σε άτομα με γενετική προδιάθεση αλλά ενοχοποιούνται και αρκετοί περιβαντολογικοί παράγοντες όπως η διατροφή, το κάπνισμα, το στρες, τα μη στεροειδή και αντι-φλεγμονώδη φάρμακα. Mπορεί να ξεκινήσει σε οποιαδήποτε ηλικία και τα τελευταία χρόνια υπάρχει μία αύξηση των περιστατικών σε παιδιά. Συνηθως εμφανίζεται για πρώτη φορά μεταξύ των 15 και 40 ετών. Είναι λίγο πιο συχνή στις γυναίκες απ' ότι στους άντρες, και έρευνες έχουν δειξει οτι εμφανίζεται συνήθως σε καπνιστές.

Η νόσος μπορεί να προσβάλει οποιοδήποτε σημείο του εντερικού σωλήνα, αλλά συνήθως εντοπίζεται σε τμήματα του λεπτού εντέρου και σε τμήμα του παχέος εντέρου. 
Χαρακτηρίζεται από περιόδους ύφεσης και περιόδους έξαρσης των συμπτωμάτων και της φλεγμονής. Τέλος μπορεί να οδηγήσει σε μία ή περισσότερες επιπλοκές όπως απόφραξη, συρίγγια, στένωση, διάτρηση, έλκη, τα οποία χρήζουν ιδιαίτερης προσοχής.

Οι εκδηλώσεις τις νόσου περιλαμβάνουν κυρίως:

• κοιλιακός πόνος 
• διάρροια 
• αίμα στα κόπρανα
• πυρετός
• εύκολη κόπωση 
• μειωμένη όρεξη 
• απώλεια βάρους
• επιπλοκές στις αρθρώσεις, στο δέρμα, στα μάτια, στο συκώτι

Καθώς η νόσος προσβάλλει τμήματα του λεπτού εντέρου, όπου εκεί πραγματοποιείται η απορρόφηση σχεδόν όλων των θρεπτικών συστατικών , συχνά παρατηρείται δυσαπορρόφηση σε αυτά. Οι πιο συχνές διατροφικές ανεπάρκειες που εντοπίζονται είναι πρωτεΐνοθερμιδικές, σε ασβέστιο, σίδηρο, ψευδάργυρο, μαγνήσιο, φυλλικό οξύ, βιταμίνες Β6 & Β12 και σε όλες τις λιποδιαλυτές βιταμίνες (κυρίως Α και D).

Γενικά, πολλοί ασθενείς θεωρούν ότι ορισμένα τρόφιμα επιδεινώνουν τα συμπτώματα τους με αποτέλεσμα να αποκλείουν πολλά από αυτά, από το καθημερινό τους διαιτολόγιο. Κατά την περίοδο ύφεσης οι ασθενείς πρέπει να καταναλώνουν όσο το δυνατόν μια φυσιολογική διατροφή.

Η διατροφική φροντίδα πρέπει να προσαρμόζεται ανάλογα τις εκάστοτε ανάγκες του ασθενούς, λαμβάνοντας υπόψιν αν η νόσος είναι σε έξαρση ή ύφεση, τις επιπλοκές στην υγεία και τη φαρμακευτική αγωγή. Για παράδειγμα, ασθενείς που λαμβάνουν κορτικοστεροειδή πρέπει να μειώσουν το νάτριο και τα σάκχαρα στη διατροφή τους , να δώσουν έμφαση σε ασβέστιο και βιταμίνη D καθώς και στην πρόσληψη πρωτεΐνης.

Οδηγίες διατροφής για ασθενείς

• Τρώτε μικρά και συχνά γεύματα.
• Ακολουθήστε διατροφή χαμηλή σε  λιπαρά αλλά πλούσια σε υδατάνθρακες και πρωτεΐνες. 
• Πολλά άτομα με νόσο του Crohn παρουσιάζουν δυσανεξία στη λακτόζη. Γι’αυτό προσπαθήστε να περιορίσετε στη διατροφή σας τα γαλακτοκομικά προϊόντα (συμπεριλαμβανομένου και των τυριών, τα τρόφιμα αυτά έχουν υψηλή περιεκτικότητα σε λακτόζη).
• Αποφεύγετε αλκοόλ, καφεΐνη, ανθρακούχα  ποτά, τρόφιμα με τεχνητά πρόσθετα ή συντηρητικά, λιπαρά και τηγανισμένα φαγητά, πικάντικες τροφές.
• Μαγειρεύτε το φαγητό στον ατμό, την σχάρα, το φούρνο ή βραστό με νερό στην κατσαρόλα. 
• Πίνετε άφθονα υγρά, όπως απεσταγμένο στον ατμό νερό, τσάι από βότανα, και φρέσκους χυμούς χωρίς υπόλειμμα. 
• Η διακοπή καπνίσματος είναι επιτακτική καθώς έχει συσχετιστεί με αυξημένη πιθανότητα για υποτροπές.

Σε περίοδο έξαρσης πρέπει να ακολουθήσετε δίαιτα χαμηλού υπολείμματος (αποφυγή φρούτων, λαχανικών, οσπρίων, σπόρων, ξηρών καρπών, δημητριακών ολικής άλεσης).

Τέλος, τα διατροφικά συµπληρώµατα είναι κάποιες φορές απαραίτητα όταν η κάλυψη των αναγκών δεν μπορεί να επιτευχθεί μέσω της διατροφής. Η χρήση τους πρέπει να γίνεται κατόπιν συμβουλής του γιατρού ή του Κλινικού Διαιτολόγου.