H γλυκιά γεύση είναι μία από τις 5 βασικές γεύσεις και χωρίς αντίρρηση λίγοι είναι αυτοί που μπορούν να της αντισταθούν! Όμως, εκτός από φανατικούς οπαδούς έχει και θερμίδες και τις περισσότερες φορές δεν αποτελεί σύμμαχο των ατόμων που θέλουν να ρυθμίσουν το σωματικό τους βάρος, καθώς και εκείνων με σακχαρώδη διαβήτη. Στην προσπάθεια για διατήρηση της απόλαυσης που μας προσφέρει η γλυκιά γεύση, χωρίς τις θερμίδες και τις επιπτώσεις στον έλεγχο των επιπέδων του σακχάρου στο αίμα, ανακαλύφθηκαν νέα συστατικά, τα οποία μπορούν να αντικαταστήσουν τη ζάχαρη.
Πρόκειται για τις ολιγοθερμιδικές γλυκαντικές ύλες, οι οποίες προσφέρουν τη γλυκιά γεύση σε τρόφιμα και ποτά, ενώ παράλληλα αποδίδουν λίγες ή μηδενικές θερμίδες. Σε αυτές συγκαταλέγονται η ασπαρτάμη, η σακχαρίνη, το κυκλαμικό οξύ, το ακεσουλφαμικό κάλιο, η σουκραλόζη, καθώς και τα γλυκαντικά από το φυτό στέβια, τα οποία αποτελούν το νέο μέλος της οικογένειας των γλυκαντικών.
Είναι, όμως, ασφαλείς;
Οι ολιγοθερμιδικές γλυκαντικές ύλες χρησιμοποιούνται ευρέως από πολλούς καταναλωτές τα τελευταία χρόνια, στην προσπάθειά τους να μειώσουν τις προσλαμβανόμενες ημερήσιες θερμίδες, αλλά και για να επιτύχουν καλύτερο γλυκαιμικό έλεγχο. Μπορεί κανείς να τις συναντήσει σε ποικίλα τρόφιμα και ποτά, όπως για παράδειγμα σε αναψυκτικά, σε παγωτά, σε γιαούρτια και σε αρτοσκευάσματα, ενώ πωλούνται και σε μεμονωμένες συσκευασίες στα σούπερ μάρκετ και στα φαρμακεία.
Έχουν κατηγορηθεί αρκετά ότι δεν είναι ασφαλείς για την υγεία, ενώ δεν είναι λίγες οι μελέτες που έχουν συσχετίσει την κατανάλωση γλυκαντικών με την εμφάνιση καρκίνου. Παρόλα αυτά, οι περισσότερες από αυτές τις μελέτες έχουν γίνει σε πειραματόζωα και οι ποσότητες γλυκαντικών που έχουν χρησιμοποιήσει οι περισσότερες από αυτές είναι αδύνατον να καταναλωθούν από ένα άτομο ημερησίως. Στην Ευρωπαϊκή Ένωση, έχουν λάβει έγκριση ύστερα από εκτενείς ελέγχους οι εξής ολιγοθερμιδικές γλυκαντικές ύλες: η ασπαρτάμη, η σακχαρίνη, η σουκραλόζη, το ακεσουλφαμικό κάλιο, το κυκλαμικό οξύ και οι γλυκαντικές ύλες από το φυτό στέβια.
Χρησιμοποιούνται με ασφάλεια σε τρόφιμα και ποτά, ενώ αναγράφονται στις ετικέτες με ένα συγκεκριμένο για την καθεμία κωδικό αριθμό ‘‘Ε’’, ο οποίος επιβεβαιώνει ότι έχουν γίνει αυστηροί έλεγχοι για τα πρόσθετα, αυτά, συστατικά. Παρόλο που οι καταναλωτές βομβαρδίζονται με αβάσιμες πληροφορίες σχετικά με την ασφάλεια των ολιγοθερμιδικών γλυκαντικών υλών, που προβάλλονται στο διαδίκτυο και στα μέσα ενημέρωσης, οι αρμόδιες αρχές ασφάλειας τροφίμων έχουν επιβεβαιώσει ότι είναι απολύτως ασφαλείς και δεν τίθεται θέμα αμφισβήτησης. Επιπλέον, η ασφάλεια της χρήσης τους ισχύει για όλες τις πληθυσμιακές ομάδες. Τέλος, η Ευρωπαϊκή Αρχή Ασφάλειας Τροφίμων (EFSA) έχει δημοσιεύσει τη χρήση της τιμής της
Αποδεκτής Ημερήσιας Πρόσληψης (ADI), δηλαδή την ποσότητα που μπορεί να καταναλώσει ένα άτομο ημερησίως, χωρίς να θέτει σε κίνδυνο την υγεία του. Σύμφωνα με τα αποτελέσματα επιστημονικών μελετών που είναι διαθέσιμες στη βιβλιογραφία, ακόμα και τα άτομα που καταναλώνουν πολύ συχνά ολιγοθερμιδικές γλυκαντικές ύλες δεν κινδυνεύουν να ξεπεράσουν την Αποδεκτή Ημερήσια Πρόσληψη.
Ποιο είναι το συμπέρασμα; Προς το παρόν, δεν τίθεται θέμα αμφισβήτησης της ασφάλειας των ολιγοθερμιδικών γλυκαντικών υλών. Μπορούν να ενσωματωθούν στα πλαίσια μιας ισορροπημένης διατροφής πλούσιας σε θρεπτικά συστατικά και η κατανάλωσή τους πρέπει να γίνεται με μέτρο. Ασφαλείς μεν, παν μέτρον άριστον δε!
*της Ιωάννας Κεχριμπάρη, Διαιτολόγου-Διατροφολόγου
