Η προπόνηση στις αναπτυξιακές ηλικίες είναι πολύ σημαντική γιατί οι φάσεις ωρίμανσης των παιδιών σε αυτές τις ηλικίες παίζουν καθοριστικό ρόλο στην μετέπειτα εξέλιξη τους στο χώρο του αθλητισμού και συγκεκριμένα σε αυτή την περίπτωση στην καλαθοσφαίριση.
Η προπόνηση στις αναπτυξιακές ηλικίες χωρίζεται σε πέντε στάδια μακροχρόνιου προγραμματισμού ανάλογα με την ηλικία και το επίπεδο ωρίμανσης του παιδιού. Τα πέντε στάδια είναι τα πιο κάτω:
Η διαμόρφωση ολοκληρωμένων παικτών στα ομαδικά αθλήματα είναι μια πολύπλοκη περίπτωση η οποία παρουσιάζει πολλές δυσκολίες και πολλοί παράγοντες πρέπει να συμπεριληφθούν υπόψη για την σωστή αθλητική ανάπτυξη των παιδιών. Είναι κοινή διαπίστωση ότι σε πολλές περιπτώσεις νεαροί αθλητές πολύ ικανοί στην ατομική τεχνική δεν καταφέρνουν να αποδώσουν ανάλογα στον αγώνα, γιατί δεν έχουν αναπτύξει την δεξιότητα να προσαρμόζονται στις απαιτήσεις του παιχνιδιού και αυτό ίσως πηγάζει από έλλειψη εκπαίδευσης σε αυτό το τομέα,την κακή φυσική κατάσταση και διάφορους ψυχολογικούς παράγοντες.
Από την άλλη υπάρχουν και παραδείγματα αθλητών οι οποίοι αν και υστερούν στις ατομικές δεξιότητες, είναι ιδιαίτερα χρήσιμοι στις ομάδες τους γιατί μπορούν να παίρνουν τις σωστές αποφάσεις και να λειτουργούν επιτυχημένα στο πλαίσιο των απαιτήσεων της ομάδας τους και των συνθηκών που έχει δημιουργηθεί στον αγώνα. Η δυνατότητα προσαρμογής στις συνθήκες του αγώνα είναι μια δεξιότητα που αναπτύσσεται αναλόγως με το πόσο καλά δουλέυει ο προπονητής σε επίπεδο διδασκαλίας της τεχνικής,του προγραμματισμού και της φυσικής κατάστασης.
Οι δεξιότητες είναι επίκτητες και κυρίως αναπτύσσονται μέσα από την εξάσκηση (Schmidt,1991).
Οι δεξιότητες είναι αποτελεσματικές όταν ο προπονητής ξέρει πως να τις αναπτύξει στοχευμένα επιλέγοντας τις κατάλληλες ασκήσεις.Το αμυντικό ριμπάουντ για παράδειγμα και η αποφυγή του σκρην είναι καλαθοσφαιρικές δεξιότητες που προϋποθέτουν ένα αριθμό ικανοτήτων για να εκτελεστούν ,όπως π.χ αλτικότητητα, χρόνο αντίδρασης,ευκηνσία. Ο βαθμός ύπαρξης και η κατάλληλη χρήση των απαιτούμενων ικανοτήτων για τις καλαθοσφαιρικές δεξιότητες είναι αυτό που προσδιορίζει την απόδοση σε αυτές. Σημαντικό να τονίσουμε ότι για να χτίσουμε τις δεξιότητες χρειάζεται πρώτα να προπονήσουμε τους μυς ωστε να έιναι πιο έτοιμοι να δεχτούν τα ερεθίσματα του αθλήματος και αυτο προκύπτει μέσα απο την λειτουργική προπόνηση.
Η προπόνηση ΄strength & conditioning΄ πρέπει να ξεκινα΄απο τις αναπτυςιακες ηλικιές αφου χτίζοντας γερές βάσεις και προπονόντας τα παιδία πολύπλευρα αναπτύσουμε μέσα απο αυτό το είδος προπόνησης την καρδιοαναπνευστική αντοχή,την δύναμη,την ακρίβεια,την ευλιγισία,την ταχύτητα και τα προετοιμάζουμε ώστε να δεχτούν πιο αποτελεσματικά την τεχνική των δεξιοτήτων.
Πλέον η εκμάθηση βασικών στοιχείων του αθλήματος και η λειτουργική προπόνηση πρέπει να γίνονται παράλληλα αν θέλουμε μακροπρόθεσμα και αξιόλογα αποτελέσματα στο άθλημα των παιδίων μας. Για παράδειγμα αν βελτιωσουμε την αλτικότητα του παιδιού με τις κατάλληλες ασκήσεις αλτικότητας έχοντας πάντα κριτήριο την ηλικία θα είναι πιο εύκολο για το παιδί να αφομοιώσει την τεχνική του rebound πολύ πιο γρήγορα και να αναπτύξει την δεξιοτεχνία του στις ασκήσεις που απαιτούν αλτικότητα.
Πλεον για αναδείξουμε αξιόλογους αθλητές πρέπει να δίνουμε έμφαση στην φυσική κατάσταση σε συνδιασμό με την τεχνική και της ασκήσεις εκμάθηση των δεξιοτήτων του αθλήματος. Και για όσους νομίζουν ότι η προπόνηση φυσικής κατάστασης στα παιδία είναι βαρετή,έχουν μείνει πίσω γιατί η έρευνα γύρω απο την επιστήμη της άσκησης και της εκπαίδευσης δεν σταματά ποτέ αναδικνείοντας συνεχώς καινούργιες μεθόδους προπόνησης που προάγουν την φυσική κατάσταση με διασκεδαστικό και ευχάριστο τρόπο.
Νικολένα Ευθυμίου
BSc Physical Education & Sport Science(Basketball coaching)
CrossFit Level 1 trainer