Η στέβια χαρακτηρίζεται από πολλούς ως “το φυτό της νέας χιλιετίας” και η ζάχαρη του ως η “ζάχαρη του μέλλοντος”. Πρόκειται για ένα μικρό βότανο που φυτρώνει στη βορειοδυτική Παραγουάη και αποτελεί παραδοσιακό γλυκαντικό των αυτοχθόνων.
Η γλυκαντική ύλη στέβια (ή αλλιώς γλυκοζίτες στεβιόλης, όπως είναι η επιστημονική ονομασία) είναι μια ουσία που προερχεται από τα φύλλα του φυτού στέβια, ένα είδος μικρού θάμνου που ενδημεί στην Παραγουάη και είναι συγγενικό με το χαμομήλι, τη μαργαρίτα, τα χρυσάνθεμα κ.α. Τα σημαντικότερα στοιχεία για τη στέβια είναι ότι είναι εντελώς φυσικό προϊόν (και ως εκ τούτου η χρήση της απόλυτα ασφαλής), αλλά και το γεγονός ότι δεν περιέχει καθόλου θερμίδες.
Η ιστορία της στέβια είναι πολύ παλιά αφού όπως οι ιθαγενείς της Νότιας Αμερικής χρησιμοποιούσαν τα φύλλα της για να γλυκαίνουν τα ροφήματά τους. Οι γλυκοζίτες στεβιόλης που σήμερα χρησιμοποιούνται όλο και περισσότερο σε μια μεγάλη ποικιλία από τρόφιμα και ποτά, προέρχονται από το καλύτερο σε γεύση μέρος του φύλλου και είναι 200 φορές γλυκύτεροι από την επιτραπέζια ζάχαρη. Αυτό σημαίνει ότι μια ελάχιστη ποσότητα αρκεί για να εξασφαλίσει την επιθυμητή γλυκύτητα με μειωμένο όμως αριθμό θερμίδων.
Μια επιλογή με προοπτικές
Στην Αμερική, την Ιαπωνία, την Αυστραλία και τον Καναδά η χρήση της γλυκαντικής ύλης από το φυτό στέβια σε προϊόντα όπως ροφήματα, αναψυκτικά, γλυκά, σάλτσες, γιαούρτια κ.λ.π., είναι ιδιαίτερα ελεγμένη και εγκεκριμένη εδώ και δεκαετίες. Πέρσι η Ευρωπαϊκή Επιτροπή έδωσε την έγκρισή της για χρήση σε όλη την Ευρώπη, συμβάλλοντας έτσι στο να εμπλουτιστεί και στη Γηραιά Ήπειρο η ποικιλία των γλυκαντικών υλών που “απαλλάσσουν” από τη στέρηση της γλυκιάς γεύσης μεγάλες κατηγορίες του πληθυσμού, όπως για παράδειγμα τα άτομα που θέλουν να ελέγχουν το βάρος τους ή τα άτομα με διαβήτη κ.λ.π.
Πλεονεκτήματα των γλυκαντικών χαμηλής ή μηδενικής θερμιδικής αξίας:
Μείωση θερμίδων: Οι γλυκαντικές ύλες χαμηλής ή μηδενικής θερμιδικής αξίας, όπως αυτές από εκχύλισμα φύλλων στέβια, μπορούν να βοηθήσουν στον έλεγχο του σωματικού βάρους. Επιτρέπει επίσης στα άτομα με διαβήτη να απολαύσουν τη γλυκιά γεύση στη διατροφή τους, χωρίς να επηρεαστούν τα επίπεδα της γλυκόζης στο αίμα.
Διαβήτης τύπου 2: Εκτός της μηδενικής θερμιδικής αξίας, κλινικές μελέτες έχουν δείξει ότι η καθημερινή κατανάλωση του γλυκαντικού από στέβια δεν επηρεάζει τα επίπεδα του σακχάρου στο αίμα και είναι ανεκτή από άτομα με διαβήτη τύπου 2.
Μηδενική επίδραση στις διατροφικές συνήθειες: Η κατανάλωση μιας γλυκαντικής ύλης με λίγες ή καθόλου θερμίδες δεν έχει καμία επίδραση στο μεταβολισμό και δεν αυξάνει την επιθυμία για κατανάλωση γλυκών τροφών. Επιπλέον, μελέτες επισημαίνουν ότι η κατανάλωση γλυκαντικών χαμηλής και μηδενικής θερμιδικής αξίας δε φαίνεται να αυξάνει την όρεξη, ούτε δημιουργεί καμία επιθυμία για γλυκές τροφές.
Στοματική υγιεινή: Οι γλυκοζίτες στεβιόλης σε ένα υδατικό διάλυμα παράγουν λιγότερα οξέα σε σύγκριση με τα διαλύματα ζάχαρης και δε μειώνουν το pH της οδοντικής πλάκας.
Ασφαλής και με λίγες θερμίδες
Η ασφάλεια των γλυκοζιτών που εκχυλίζονται από τα φύλλα του φυτού στέβια έχει τεκμηριωθεί με βάση τρία στοιχεία.
Η γλυκαντική ύλη από στέβια συγκαταλέγεται ανάμεσα στις επιτρεπόμενες ολιγοθερμιδικές γλυκαντικές ύλες. Ας σημειωθεί ότι καμία γλυκαντική ύλη δεν μπορεί να υποκαταστήσει τη γεύση και τη λειτουργικότητα της γνωστής μας επιτραπέζιας ζάχαρης, αλλά πολλά από τα μίγματα γλυκαντικών υλών μπορούν να έχουν παρόμοια με τη ζάχαρη, γλυκαντική δράση. Η χρήση ενός συνδυασμού από γλυκαντικές ύλες, επιτρέπει επίσης, τη μείωση της συνολικής ποσότητας γλυκαντικών υλών χαμηλής ή μηδενικής θερμιδικής αξίας που χρειάζεται η βιομηχανία τροφίμων για την επίτευξη του επιθυμητού βαθμού γλυκύτητας. Αυτό οφείλεται στο γεγονός ότι πολλές γλυκαντικές ύλες έχουν συνδυαστική δράση. Σε ορισμένες περιπτώσεις, τα μίγματα μπορούν επίσης να βελτιώσουν τη σταθερότητα της γεύσης του προϊόντος.
