Τα γαλακτοκομικά (γάλα, γιαούρτι, τυρί) αποτελούν ιδιαίτερα θρεπτικά τρόφιμα και η αναγκαιότητα της καθημερινής κατανάλωσής τους αποδεικνύεται από την εξέχουσα θέση που κατέχουν στην πυραμίδα της μεσογειακής διατροφής.
Περιέχουν όλα τα μακροθρεπτικά συστατικά (υδατάνθρακες, λίπη, πρωτεΐνες), τις αναγκαίες βιταμίνες (Α, Β, D), σημαντικά μέταλλα (ασβέστιο) και ιχνοστοιχεία για τη δόμηση ενός γερού οργανισμού. Συγκεκριμένα, συντελούν στη δημιουργία υγιών οστών και δοντιών, μειώνουν τον κίνδυνο για αρτηριακή υπέρταση, για καρδιαγγειακά νοσήματα, για παχυσαρκία και για διάφορες μορφές καρκίνου. Επιπλέον, τα τελευταία χρόνια τόσο το ασβέστιο όσο και τα άλλα συστατικά των γαλακτοκομικών, διαδραματίζουν σημαντικό ρόλο στη ρύθμιση του μεταβολισμού και στη μείωση του κινδύνου για παχυσαρκία.
Οι υψηλές σε ασβέστιο δίαιτες, μειώνουν τη συσσώρευση λίπους και επιταχύνουν τη διάσπασή του. Κεντρικό ρόλο στο όλο φαινόμενο φαίνεται να παρουσιάζει η 1,25-διυδροξυβιταμίνη D, που ρυθμίζει τα ιόντα ασβεστίου εντός των λιποκυττάρων, διαδικασία σημαντική για την λιπογένεση και την λιπόλυση (διάσπαση λίπους).
Τα αυξημένα επίπεδα 1,25- διυδροξυβιταμίνης D που συναντώνται σε δίαιτες χαμηλές σε ασβέστιο, οδηγούν σε αύξηση της λιπογέννεσης, ενώ οι υψηλές σε ασβέστιο δίαιτες αυξάνουν αύξηση τη. Έχει βρεθεί ότι η 1,25-διυδροξυβιταμίνη D προωθεί την είσοδο του ασβεστίου στο εσωτερικό των κυττάρων του λιπώδους ιστού,. Η αύξηση αυτή έχει συνδεθεί με μείωση της λιπόλυσης και αύξηση της αποθήκευσης λιπών (τριγλυκεριδίων) στο λιπώδη ιστό. Συνεπώς, όταν η πρόσληψη ασβεστίου από την τροφή είναι υψηλή, η συγκέντρωσή του στο αίμα είναι επίσης υψηλή. Στην περίπτωση αυτή φαίνεται ότι αυξάνεται η λιπόλυση και με αυτό τον τρόπο επιταχύνεται η απώλεια βάρους και λιπώδους ιστού.
Πέρα όμως από το ασβέστιο ως μεμονωμένο συστατικό, τα γαλακτοκομικά φαίνεται να διαθέτουν ισχυρότερη θετική επίδραση στη καταπολέμηση της παχυσαρκίας. Κι αυτό γιατί εμπεριέχουν και άλλα θρεπτικά συστατικά που 'συνεργάζονται' με το ασβέστιο στα μονοπάτια της λιπόλυσης, όπως αναστολείς του μετατρεπτικού ενζύμου της αγγειοτενσίνης (ACE), αμινοξέα διακλαδιζόμενης αλυσίδας (BCAA) και άλλα βιοενεργά συστατικά της πρωτεΐνης του ορού γάλακτος.
Τα ευρήματα αυτά εδραιώνονται σήμερα τόσο με επιδημιολογικές μελέτες όσο και με κλινικές δοκιμές, που δείχνουν ξεκάθαρα πως η ένταξη γαλακτοκομικών σε μια δίαιτα επιταχύνει την απώλεια λίπους, συγκριτικά με μια δίαιτα, που δεν περιέχει καθόλου γαλακτοκομικά.
Σύμφωνα με τα παραπάνω που αναφέρθηκαν, θα ήταν ευεργετικό για την υγεία σας να εμπλουτιστεί η διατροφή σας με άφθονα τρόφιμα πλούσια σε ασβέστιο και βιταμίνη D (π.χ. γάλα, τυρί, γιαούρτι, τυρί). Καθημερινά, συνίσταται η πρόσληψη 2 μερίδων γαλακτοκομικών χαμηλών σε λιπαρά (1 μερίδα = 1 ποτήρι γάλα 240ml = 30γρ τυρί = 1 κεσεδάκι γιαούρτι).
*της Γεωργίας Καπώλη, MSc Κλινική, Διαιτολόγος –Διατροφολόγος
Επιστημονική Διευθύντρια ΑΠΙΣΧΝΑΝΣΙΣ – ΛΟΓΩ ΔΙΑΤΡΟΦΗΣ, Νεμέα Κορινθίας
Αντιπρόεδρος Ελληνικής Διατροφολογικής Εταιρείας