Τα καρδιαγγειακά αποτελούν την βασική αιτία θανάτου, τόσο στην Ευρώπη όσο και στην Ελλάδα, εδώ και αρκετά χρόνια. Οι παράγοντες κινδύνου που συμβάλλουν στην εμφάνιση των καρδιαγγειακών παθήσεων είναι πολλοί: η κακή διατροφή, το κάπνισμα, η υψηλή αρτηριακή πίεση, τα αυξημένα επίπεδα ολικής και «κακής» χοληστερόλης στο αίμα και η έλλειψη τακτικής σωματικής άσκησης. Τα καλά νέα είναι ότι αρκετοί απο αυτούς τους παράγοντες, μπορούν με λίγη προσπάθεια να βελτιωθούν και να οδηγήσουν στη μείωση των περιστατικών καρδιακών παθήσεων.
Οι φυτοστερόλες αποτελούν σημείο ενδιαφέροντος για την επιστημονική κοινότητα ήδη από το 1951. Τις βρίσκουμε σε μικρές ποσότητες στα φυτά, τα φυτικά έλαια και σε μεγαλύτερες συγκεντρώσεις στις εμπλουτισμένες φυτικές μαργαρίνες που παρασκευάζονται από αυτά τα φυτικά έλαια. Η δομή τους μοιάζει πολύ με την ανθρώπινη χοληστερόλη και αυτή είναι η βασική ιδιότητα που τις καθιστά πολύτιμες και ευεργετικές για τον ανθρώπινο οργανισμό. Συγκεκριμένα, υπάρχουν δεδομένα που δείχνουν ότι η κατανάλωση 2-3 γραμμαρίων φυτικών στερολών την ημέρα μπορούν να μειώσουν την χοληστερόλη του αίματος κατά 10%-14%. Η ποσότητα αυτής της ημερήσιας σύστασης μπορεί να καλυφθεί μόνο από εμπλουτισμένα τρόφιμα.
Οι φυτοστερόλες φαίνεται πως παρεμποδίζουν την απορρόφηση της χοληστερόλης από το έντερο, λόγω ανταγωνισμού! Φαίνεται, δηλαδή, πως ένα ποσοστό φυτοστερολών, λόγω της παρόμοιας χημικής τους δομής με τη χοληστερόλη, «κλέβουν» τη δυνατότητα εισόδου στον οργανισμό από τη χοληστερόλη. Το αποτέλεσμα είναι η είσοδος της χοληστερόλης στο αίμα να είναι πολύ μειωμένη, ενώ η ποσότητα χοληστερόλης που δεν απορροφάται, αποβάλλεται τελείως από τον οργανισμό.
Η μέση ημερήσια πρόσληψη φυτοστερολών σε μια δυτικού τύπου διατροφή κυμαίνεται συνήθως μεταξύ 200-400 mg/ημέρα, με κύριες πηγές τα φυτικά έλαια και σε μικρότερες ποσότητες τα φρούτα και τα λαχανικά. Αυτή η ποσότητα όμως δεν επαρκεί για όποιον θέλει να μειώσει τη χοληστερίνη του. Έγκριτοι επιστημονικοί φορείς από την άλλη προτείνουν την ένταξη 2 γραμμαρίων φυτοστερολών στο καθημερινό διαιτολόγιο ατόμων με υψηλά επίπεδα «κακής ή LDL» χοληστερόλης και ατόμων με καρδιαγγειακά νοσήματα.
Ο εμπλουτισμός, λοιπόν, της διατροφής μας με φυτοστερόλες αποτελεί σημαντικό βήμα για τη μείωση της χοληστερόλης του αίματος, που μπορεί να συμβάλει κατ’ επέκταση στην πρόληψη εμφάνισης καρδιαγγειακών παθήσεων και για την προστασία της καρδιάς, ειδικά για τα άτομα που γνωρίζουν ότι έχουν ένα επιβαρυμένο ιστορικό της νόσου. Ταυτόχρονα, ακολουθώντας μια υγιεινή, ισορροπημένη διατροφή (χαμηλή σε κορεσμένα λίπη, με την επιθυμητή περιεκτικότητα σε ω-3 και ω-6 πολυακόρεστα λιπαρά οξέα και πλούσια σε φρούτα και λαχανικά) και τακτική άσκηση μπορούμε να πετύχουμε τη βέλτιστη υγεία της καρδιάς μας!
*της Τόνιας Καραγιάννη, Κλινική Διαιτολόγος – Διατροφολόγος, Ph.D.c.