«Ήθελε να μου δώσει ηλεκτρολύτες επειδή θα αφυδατωνόμουν από τη γαστρεντερίτιδα και της είπα ότι δεν είμαι αθλητής, άρρωστος είμαι! Αφυδατώνεσαι; Πίνεις νερό! Τι λες και εσύ;» ...και κάπως έτσι επειδή είσαι διαιτολόγος σου πέφτει ο κλήρος σε μία παρέα να απαντήσεις. Η αλήθεια λοιπόν, είναι ότι το νερό μόνο του δεν αρκεί! Oι ηλεκτρολύτες είναι πολύτιμοι για τη σωστή ενυδάτωση και ιδιαίτερα σε οξείες καταστάσεις όπως στον αθλητισμό ή στην γαστρεντερίτιδα. Διότι όσο και ασύνδετες να φαίνονται, και στις δύο περιπτώσεις το ζητούμενο είναι η αποκατάσταση της ενυδάτωσης.
Αν υποθέσουμε ότι το 60% του ανθρώπινου οργανισμού είναι νερό τότε σκεφτείτε ότι μέσα σε αυτό υπάρχουν παντού ηλεκτρολύτες: μέσα στο κύτταρο, έξω από αυτό, στο αίμα, στην σίελο, στα υγρά της πέψης κ.α. Χάνοντας υγρά πχ λόγω εμετού, διάρροιας ή εφίδρωσης, χάνεις και ηλεκτρολύτες. Αν λοιπόν, εσείς αποκαταστήσετε μεν τις ανάγκες σας σε νερό αλλά όχι σε ηλεκτρολύτες, πολύ πιθανό να μην αντιμετωπίσετε τα συμπτώματα της αφυδάτωσης όπως είναι η ζαλάδα, η αδυναμία, οι κράμπες, ο πονοκέφαλος, τα ξηρά μάτια και το ξηρό δέρμα. Αντίθετα, καταναλώνοντας πολύ νερό και μόνο νερό ουσιαστικά αραιώνετε τη συγκέντρωση των ηλεκτρολυτών στο αίμα σας προκαλώντας υπονατριαιμία με σοβαρά συμπτώματα όπως ναυτία και εμετός. Υπάρχουν περιστατικά αθλητών που επειδή δεν έκαναν σωστή αποκατάσταση υγρών κατά τη διάρκεια μεγάλου αγώνα αντοχής και σε δύσκολες καιρικές συνθήκες με πολύ ζέστη, εμφάνισαν συμπτώματα αποπροσανατολισμού ή/και κινδύνεψε ακόμη και η ζωή τους. Αυτό όμως είναι εξαιρετικά σπάνιο και σε ακραίες συνθήκες-περιστάσεις.
Ποιοι είναι και ποιος είναι ο ακριβής ρόλος των ηλεκτρολυτών;
Οι ηλεκτρολύτες είναι ουσίες που σίγουρα έχετε ξανακούσει όπως το νάτριο, το κάλιο, τα μαγνήσιο, το ασβέστιο και ο φώσφορος και υπάρχουν σε πληθώρα στα φρούτα και στα λαχανικά. Ο ρόλος τους είναι κομβικός και πολύ ουσιώδης:
Μπορεί να σας ακούγονται αόριστα ή πολύ εξειδικευμένα σε πρώτη ματιά αλλά αν σκεφτείτε ότι η αναπνοή, η λειτουργία της καρδιάς, ακόμα και η ροή του αίματος είναι μερικές από τις λειτουργίες που γίνονται εφικτές μόνο μέσω των ηλεκτρολυτών καταλαβαίνετε αμέσως πόσο σημαντική είναι η παρουσία τους!
Ηλεκτρολύτες υπάρχουν στα φαρμακεία σε αναβράζουσες ταμπλέτες. Υπάρχουν μάλιστα και σε συνδυασμό με βιταμίνες όπως η βιταμίνη C που σε έναν αφυδατωμένο ασθενή θα ενισχύσει το ανοσοποιητικό σύστημα ενώ σε έναν αθλητή θα τροφοδοτήσει πιο άμεσα το σχηματισμό κολλαγόνου για τους καταπονημένους χόνδρους τους. Μπορεί επιπρόσθετα να περιέχονται και βιταμίνες του συμπλέγματος Β για να μειώσουν το αίσθημα της κόπωσης και να δώσουν περισσότερη ενέργεια αλλά και βιταμίνη Ε που ως ισχυρό αντιοξειδωτικό θα αντιμετωπίσει την μυική ταλαιπωρία σε έναν αθλητή. Ένας αθλητής είναι σημαντικό να καταναλώνει τους διαλυμένους σε νερό ηλεκτρολύτες τόσο κατά τη διάρκεια της άσκησης αλλά και με το πέρας αυτής, για να αναπληρώσει τις απώλειες της εφίδρωσης και να αποφύγει την κόπωση βελτιώνοντας και την απόδοσή του. Κάποιος που περνάει γαστρεντερίτιδα απ' την άλλη καλό θα ήταν να προσλαμβάνει σταδιακά και σε μικρές ποσότητες το διάλυμα ηλεκτρολυτών (1 κουταλιά κάθε λίγο) μέσα στη μέρα του για να μην επιδεινώσει την τάση για εμετό που θα επιφέρει η απότομη ποσότητα υγρών.
Τελικά, όσο αναγκαίο είναι το νερό τόσο αναγκαίοι είναι και οι ηλεκτρολύτες. Σκεφτείτε σωστά την ενυδάτωσή σας ακόμη και σε μέρες που έχει καύσωνα ή οι σωματικές απαιτήσεις σας επιβάλλουν μια προσεκτικότερη φροντίδα του εαυτού σας.