Η βιταμίνη D ανήκει στην κατηγορία των λιποδιαλυτών βιταμινών η οποία παράγεται στον οργανισμό μας μέσω της έκθεσης στην ηλιακή ακτινοβολία αλλά υπάρχει και σε πολλά τρόφιμα. Ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας (WHO) συνιστά έκθεση του προσώπου και των χεριών 30 λεπτά ημερησίως για τη βέλτιστη παραγωγή βιταμίνης D από τον οργανισμό μας.
Η δράση της βιταμίνης D
Τα αίτια έλλειψης της βιταμίνης D είναι ποικίλα, όπως διατροφή φτωχή σε τροφές που περιέχουν βιταμίνη D, ανεπαρκής έκθεση στον ήλιο, νόσος του ήπατος ή του νεφρού που εμποδίζουν την ενεργοποίηση της βιταμίνης D ή εντερικές διαταραχές που καθιστούν αδύνατη την απορρόφησή της. Έλλειψη της βιταμίνης D μπορεί να προκαλέσει κατάθλιψη, χρόνια κόπωση, σακχαρώδη διαβήτη, καρδιακά νοσήματα, ραχίτιδα (κακή ανάπτυξη και αδυναμία των οστών), τετανία (συνεχής τονικός σπασμός σε κάποιο μυ με συμπτώματα όπως κράμπες, σπασμούς στα χέρια και στα πόδια, λαρυγγόσπασμος) και οστεομαλακία (αδύναμα, εύθραυστα οστά, κατάγματα, οστικός πόνος). Οι κύριες διατροφικές πηγές της βιταμίνης D : είναι τα λιπαρά ψάρια (ρέγκα, σολομός, σκουμπρί, σαρδέλα), ο τόνος, ο κρόκος αυγού, το αγελαδινό γάλα όπως και τρόφιμα εμπλουτισμένα με βιταμίνη (π.χ. δημητριακά).
Για να μετρηθούν τα επίπεδα της βιταμίνης D στον οργανισμό, χρησιμοποιείται πάντα η αιματολογική εξέταση «25 υδροξυβιταμίνη D» ή χαλκιδιόλη ή εν συντομία 25(OH)D. Η εξέταση αυτή μετράει την αποθηκεύσιμη μορφή της D. Καλό θα είναι η τιμή του δείκτη να κυμαίνεται κατ’ ελάχιστο από 40 έως 50 νανογραμμάρια ανά χιλιοστόλιτρο (ng/mL). Άρα, οι ανάγκες ενός υγιούς οργανισμού αρχίζουν να καλύπτονται όταν η 25(OH)D είναι στα 40 έως 50 ng/mL, με αποτέλεσμα, πάνω από το επίπεδο αυτό, ο οργανισμός να αρχίζει να αποθηκεύει D3 για μελλοντική χρήση. Αυτό σημαίνει επίσης, ότι όσο πιο κάτω είναι το επίπεδό μας από τα 40-50 ng/mL, τόσο μεγαλύτερη έλλειψη σε βιταμίνη D έχει ο οργανισμός μας.
ΤΡΟΦΙΜΟ | ΜΕΡΙΔΑ ΤΡΟΦΙΜΟΥ |
ΠΕΡΙΕΚΤΙΚΟΤΗΤΑ ΣΕ ΒΙΤΑΜΙΝΗ D (D2, D3)/ IU |
Σολομός (μαγειρεμένος) |
½ φιλέτο, 155γρ. |
20,3 IU |
Ξιφίας |
106γρ. |
17,6 IU |
Πέστροφα (μαγειρεμένη) |
85γρ. |
16,2 IU |
Σολομός (καπνιστός) | 85γρ. |
14,5 IU |
Σολομός (σε κονσέρβα) |
85γρ. |
11,6 IU |
Τόνος (κονσέρβα σε λάδι) |
85γρ. |
5,9 IU |
Γάλα εβαπορέ εμπλουτισμένο με βιταμίνη Α και βιταμίνη D |
256γρ.,1 φλιτζάνι |
5,1 IU |
Γάλα εβαπορέ εμπλουτισμένο βιταμίνη D και όχι με βιταμίνη Α |
252γρ.,1 φλιτζάνι |
5,0 IU |
Σαρδέλα (κονσέρβα σε λάδι) |
85γρ. |
4,1 IU |
Τόνος (κονσέρβα σε νερό) |
85γρ. |
3,8 IU |
Γάλα πλήρες εμπλουτισμένο με βιταμίνη D |
244γρ.,1 φλιτζάνι |
3,2 IU |
Γάλα 0% εμπλουτισμένο με βιταμίνη D και βιταμίνη Α | 245γρ.,1 φλιτζάνι |
2,9 IU |
Γάλα 2% εμπλουτισμένο με βιταμίνη D και βιταμίνη Α |
245γρ.,1 φλιτζάνι |
2,9 IU |
Γάλα 1% εμπλουτισμένο με βιταμίνη D και βιταμίνη Α |
244γρ.,1 φλιτζάνι |
2,9 IU |
Δημητριακά ολικής άλεσης |
30γρ. |
2,5 IU |
Χοιρινό (μαγειρεμένο) |
85γρ. |
2,2 IU |
Δημητριακά Corn Flakes |
31γρ.,1φλιτζάνι |
1,2 IU |
Αυγό (ολόκληρο, φρέσκο) | 58γρ.,1 μεγάλο |
1,2 IU |
Αυγό (ολόκληρο, βρασμένο) |
50γρ., 1 μεγάλο |
1,1 IU |
Αυγό (ολόκληρο, ομελέτα) |
61γρ., 1 μεγάλο |
1,1 IU |