Ακούγοντας τη λέξη μακροζωΐα σε πολλούς έρχεται στο μυαλό η έννοια της σωστής διατροφής και η τακτική άσκηση. Σωστά σκέπτεστε! Και οι δύο είναι σημαντικοί παράγοντες καθώς πολυάριθμες έρευνες έχουν επιβεβαιώσει τη δυνατή σχέση τους με την έννοια της μακροζωίας. Όμως πέρα από αυτούς τους δύο παράγοντες υπάρχουν και άλλοι εξίσου σημαντικοί που έχουν να κάνουν με την κοινωνική μας συμπεριφορά και σκέψη και οι οποίοι μας βοηθούν εξίσου να κερδίσουμε χρόνια ζωής.
Είναι πλέον γνωστό, από μελέτες στη χώρα μας και σε άλλες χώρες, ότι η μεσογειακή διατροφή παίζει σημαντικό ρόλο στη μακροζωία. Χαρακτηρίζεται από την κατανάλωση φρούτων, λαχανικών, ψάρια, όσπρια, ξηρούς καρπούς, δημητριακά και ελαιόλαδο. Επίσης, η κατανάλωση κρέατος είναι περιορισμένη. Αυτός ο τύπος διατροφής μειώνει την ολική θνησιμότητα, την εμφάνιση καρδιαγγειακών νοσημάτων και κάποιες μορφές καρκίνου. Επίσης, μειώνει τον κίνδυνο εμφάνισης μεταβολικού συνδρόμου, που σχετίζεται με πολλές χρόνιες παθήσεις. Μεταβολικό σύνδρομο εννοούμε την ταυτόχρονη παρουσία στον ίδιο ασθενή μιας ομάδας παθολογικών καταστάσεων (κοιλιακή παχυσαρκία, αυξημένη συγκέντρωση γλυκεριδίων στο αίμα, χαμηλή συγκέντρωση της «καλής» χοληστερόλης» HDL, αυξημένη αρτηριακή πίεση και αυξημένη συγκέντρωση σακχάρου στο αίμα), καθεμία από τις οποίες επιφέρει αυξημένο καρδιαγγειακό κίνδυνο και εμφάνιση σακχαρώδους διαβήτη.
Πολλές έρευνες μέσα στις τελευταίες δεκαετίες έχουν αποδείξει ότι ένα διαιτολόγιο με λίγες θερμίδες συνδέεται με περισσότερα χρόνια ζωής. Ο περιορισμός των θερμίδων που καταναλώνετε καθημερινά είναι η πιο βασική μέχρι στιγμής τεχνική ενάντια στα γηρατειά. Με αυτό τον τρόπο, παρατείνεται η ζωή και καθυστερεί ο ρυθμός με τον οποίο παίρνει μέρος ο σχετιζόμενος με την ηλικία σωματικός και διανοητικός εκφυλισμός. Η κατανάλωση λιγότερων θερμίδων περιορίζει το οξειδωτικό στρες, δηλαδή την επίθεση των ελεύθερων ριζών στα κύτταρα, προστατεύει το DNA, και η διάρκεια ζωής μεγαλώνει, αφού οι παθήσεις που έχουν σχέση με την ηλικία καθυστερούν να εμφανιστούν. Οι περίσσειες θερμίδες (είτε προέρχονται από λίπος, είτε από υδατάνθρακες ή πρωτεΐνες) είναι ειδικά τοξικές, όταν είναι φτωχές σε θρεπτικά στοιχεία. Για να έχουν καλή θρέψη τα κύτταρα μας και ένα καθαρό εσωτερικό περιβάλλον, οι θερμίδες που καταναλώνετε πρέπει να είναι πλούσιες σε θρεπτικά στοιχεία. Αυτά τα οφέλη τα προσφέρουν τροφές, όπως τα λαχανικά, τα φρούτα, τα όσπρια, τα μη επεξεργασμένα δημητριακά και οι ξηροί καρποί.
Η συστηματική άσκηση συμβάλλει σημαντικά στη μακροζωία, αφού μπορεί να βοηθήσει και ως πρόληψη και ως μέσο θεραπείας. Η άσκηση ελαττώνει τον κίνδυνο εμφάνισης υπέρτασης και καρδιαγγειακής νόσου και επιδρά ευμενώς στην προϋπάρχουσα υπέρταση. Συμβάλλει στην πρόληψη του διαβήτη, ελαττώνει τον κίνδυνο εμφάνισης κάποιων μορφών καρκίνου και βελτιώνει την ψυχική ισορροπία του ατόμου. Η σωματική αδράνεια, ανεξάρτητα αν υπάρχει παχυσαρκία ή όχι, αποτελεί από μόνη της σημαντικό κίνδυνο για την υγεία. Η αύξηση της σωματικής δραστηριότητας πρέπει να συστήνεται τόσο σε παχύσαρκους όσο και σε άτομα με φυσιολογικό βάρος. Τουλάχιστον 30 λεπτά άσκησης τρεις φορές την εβδομάδα είναι απαραίτητα για να επωφεληθείτε από τα παραπάνω.
Όλοι ξέρετε ότι το κάπνισμα βλάπτει σοβαρά την υγεία και σίγουρα την μακροζωία. Ύστερα από έναν χρόνο αποχής από το κάπνισμα ο κίνδυνος καρδιαγγειακών νοσημάτων που προκαλείται από το κάπνισμα μειώνεται στο μισό. Σύμφωνα με μια 50ετή έρευνα που έγινε στη Βρετανία, κάποιος που σταματάει το κάπνισμα στην ηλικία των 30 αυξάνει το προσδόκιμο ζωής του κατά μια δεκαετία. Αν κάποιος το κόψει στα 40, 50, ή 60 κερδίζει 9, 6 και 3 χρόνια ζωής αντίστοιχα.
Έχει βρεθεί από πολλές έρευνες ότι η μέτρια κατανάλωση αλκοόλ παίζει βοηθητικό ρόλο στην μακροζωία. Συγκεκριμένα, το αλκοόλ σε μικρές δόσεις αυξάνει την «καλή» χοληστερόλη, μειώνει την «κακή» χοληστερόλη και μπορεί να βοηθήσει στη ρύθμιση της πίεσης. Αν και το κόκκινο κρασί θεωρείται ο καλύτερος φίλος της καρδιάς, υπάρχουν νεότερες έρευνες που αναφέρονται σε όλους τους τύπους των αλκοολούχων ποτών. Βέβαια, το κρασί υπερέχει, αφού περιέχει πολύτιμες αντιοξειδωτικές ουσίες που προστατεύουν το καρδιαγγειακό σύστημα.
Το κόκκινο κρασί περιέχει περισσότερα φλαβονοειδή από όλα τα άλλα είδη κρασιών. Επίσης, η μπίρα περιέχει αντιοξειδωτικές ουσίες και βιταμίνες του συμπλέγματος Β οι οποίες βοηθούν στην ομαλή λειτουργία του νευρικού συστήματος. Εδώ αξίζει να αναφερθεί το παράδοξο της Γαλλίας κατά το οποίο, ενώ οι Γάλλοι τρέφονται με πολλά ζωικά λιπαρά, παρουσιάζουν πολύ μικρότερα ποσοστά συχνότητας εμφάνισης στεφανιαίας νόσου σε σχέση με άλλους λαούς, κάτι που αποδίδεται στην κατανάλωση κρασιού. Αυτό όμως που πρέπει να γίνει κατανοητό είναι ότι, οι ευεργετικές δράσεις του αλκοόλ υπάρχουν μόνο όταν προσλαμβάνονται με το πρέπον μέτρο και ύστερα από συνεννόηση με τον γιατρό σας, αν ακολουθείτε κάποια φαρμακευτική αγωγή.
Τέλειοι άνθρωποι δεν υπάρχουν και όλοι κάνουν λάθη. Οι χρόνιες έχθρες έχουν συνδεθεί με μειωμένη λειτουργία των πνευμόνων, καρδιακά προβλήματα, εγκεφαλικά και άλλες ασθένειες, ενώ αντίθετα η συγχώρεση προσφέρει ηρεμία, μειώνει το στρες και τα επίπεδα της πίεσης, είναι μια ευκαιρία για ένα νέο ξεκίνημα και αυξάνονται τα χρόνια ζωής.
Υπάρχουν πολλές έρευνες που υποστηρίζουν ότι ο μεσημεριανός ύπνος βοηθά στη μακροζωία. Η αλήθεια είναι ότι ο μεσημεριανός ύπνος σας ανανεώνει και σωματικά και πνευματικά, για να συνεχίσετε πιο αποδοτικά το υπόλοιπο της ημέρας. Σύμφωνα με τους ειδικούς, 30 λεπτά περίπου ξεκούρασης παίζουν σημαντικό ρόλο στη ρύθμιση των κατεχολαμινών, οι οποίες σε αυξημένες συγκεντρώσεις επιβαρύνουν την καρδιά.
Μπορεί κανείς να πει ότι υπάρχει ένας γενετικός παράγοντας σε κάποιες αρρώστιες, στις περισσότερες όμως παίζουν ρόλο περιβαλλοντικοί και άλλοι παράγοντες. Υπάρχουν έρευνες που δείχνουν ότι η μεγάλη μακροζωία έχει οικογενειακό χαρακτήρα, αφού προσδιόρισαν ότι περίπου 30% της μακροζωίας εξαρτάται από την κληρονομικότητα. Αντλώντας όσο περισσότερες πληροφορίες μπορείτε από το ιατρικό ιστορικό της οικογένειάς σας, θα ξέρετε καλύτερα τι πρέπει να κάνετε και τι να προσέχετε. Μην το παρακάνετε όμως, γιατί αν ζείτε με το φόβο ότι θα αποκτήσετε τα ελαττωματικά γονίδια των προγόνων σας, θα αντιμετωπίζετε την ζωή σας συνέχεια μοιρολατρικά και με φοβίες. Υπάρχουν πολλά πράγματα που περνούν από το δικό σας χέρι σε σχέση με την υγεία και την μακροζωία.