Κατά τη διάρκεια του καλοκαιριού και ειδικά όταν γυμνάζεστε έξω σε ένα ζεστό και ξηρό περιβάλλον, μπορούν να χαθούν τεράστιες ποσότητες υγρών μέσω του ιδρώτα. Αυτό μπορεί να οδηγήσει σε κράμπες (heat cramps), εξουθένωση (heat exhaustion), μέχρι και λιποθυμιά (heatstroke) που είναι γνωστές σαν «αρρώστιες της ζέστης» (heat illness).
Οι κράμπες μπορούν να συμβούν κατά τη διάρκεια ή μετά την άσκηση και συνήθως συμβαίνουν σε συγκεκριμένους μυς που ασκούνται εκείνη την ώρα. Ο πιο πιθανός λόγος για αυτές τις κράμπες είναι μια ανισορροπία στις ποσότητες υγρών και ηλεκτρολυτών (κάλλιο, νάτριο και χλώριο) του σώματος. Οι σπασμοί των μυών συνήθως συμβαίνουν όταν οι ηλεκτρολύτες που χάθηκαν μέσω του ιδρώτα δεν αναπληρωθούν. Η θεραπεία γι΄ αυτές τις κράμπες είναι ξεκούραση και κατανάλωση αρκετών υγρών.
Η εξουθένωση από τη ζέστη μπορεί να προκληθεί από μείωση στον όγκο του αίματος λόγω υπερβολικής εφίδρωσης (ιδρώτα). Το αίμα τότε κατευθύνεται στα άκρα και μπορεί να νοιώσετε κάποια ζάλη που μπορεί να φέρει ακόμα και λιποθυμία. Άλλα συμπτώματα είναι η ναυτία και η υπερβολική κούραση. Η θεραπεία σ’ αυτή την περίπτωση είναι η ξεκούραση και η κατανάλωση υγρών που περιέχουν ηλεκτρολύτες. Επίσης, η ιατρική περίθαλψη μπορεί να είναι αναγκαία σε κάποιες περιπτώσεις.
Η λιποθυμία από τη ζέστη ή άλλως γνωστή σαν heatstroke είναι μια κατάσταση που χρειάζεται οπωσδήποτε ιατρική περίθαλψη. Ο ιδρώτας συνήθως σταματά και το δέρμα γίνεται ξηρό και πολύ ζεστό. Άλλα συμπτώματα είναι δυνατός πονοκέφαλος, εμετός, και απώλεια προσανατολισμού. Σε ακραίες περιπτώσεις και αν δε παρθούν τα απαραίτητα μέτρα μπορεί να φέρει μέχρι και θάνατο. Η θεραπεία περιλαμβάνει άμεση μείωση της θερμοκρασίας του σώματος με κρύο νερό και νοσοκομειακή φροντίδα.
Αν λοιπόν, σκοπεύετε να γυμνάζεστε αυτό το καλοκαίρι φροντίστε να πάρετε τα κατάλληλα μέτρα για τη αποφυγή αυτών των καταστάσεων.
Ο κίνδυνος της αφυδάτωσης
Το νερό αποτελεί τα 2/3 του βάρους μας και η αναλογία του στο σώμα μας αλλάζει ανάλογα με το ποσοστό σωματικού λίπους, το φύλο και την ηλικία.. Περίπου 55% με 60% για τους άντρες και 45% με 55% για τις γυναίκες του σώματος μας αποτελείται από νερό. Ο λόγος για το ψηλότερο ποσοστό νερού στους άντρες οφείλεται στο ότι οι άντρες έχουν περισσότερη μυϊκή μάζα και οι μυς συγκρατούν περισσότερο νερό παρά λίπος. Επίσης οι αθλητές περιέχουν στο σώμα τους κατά μέσο όρο 5-10% περισσότερο νερό καθώς έχουν αυξημένο μυικό ιστό. Το νερό γεμίζει σχεδόν κάθε κύτταρο και χώρο μεταξύ τους και σχεδόν όλες οι βιοχημικές ενέργειες συμβαίνουν στο νερό. Επίσης το νερό συμβάλει ενεργά σε αυτές τις ενέργειες.
Μερικές από τις λειτουργίες του νερού μέσα στο οργανισμό μας είναι ότι λειτουργεί σαν διαλυτής αφού προσφέρει το βασικό υγρό για όλες τις χημικές επεξεργασίες που γίνονται μέσα στο σώμα μας. Μεταφέρει ουσίες, σχηματίζει, κατασκευάζει και ελέγχει τη θερμοκρασία του σώματος. Παράλληλα είναι απαραίτητο για την κυκλοφορία του αίματος, την διατήρηση της αρτηριακής πίεσης, της πέψη, και της ομαλής εγκεφαλικής λειτουργία.
Το νερό προσλαμβάνεται και αποβάλλεται από τον οργανισμό μας με διάφορους τρόπους και ελέγχεται από βασικούς μηχανισμούς όπως η δίψα και διάφορες ορμόνες. Μπαίνει στον οργανισμό μας σαν υγρό που πίνουμε, από το νερό που βρίσκεται στα φαγητά και σαν προϊόν που δημιουργείται από τη καύση άλλων θρεπτικών συστατικών. Αποβάλλεται από το κορμί μας μέσω των νεφρών, του δέρματος, των πνευμόνων και των κοπράνων. Ένα ποσοστό νερού πρέπει να αποβάλλεται από το οργανισμό μας μέσω των ούρων έτσι ώστε να μεταφερθούν έξω από το σώμα μας διάφορα προϊόντα που δεν χρειάζονται. Αυτό ονομάζεται αναγκαστικό χάσιμο νερού αφού είναι αναγκαίο για τη επιβίωση μας αλλά και για καλή υγεία.
Αν και είναι γνωστό πόσο ωφέλιμο είναι το νερό για τη καλή υγειά, πολύ λίγος κόσμος πραγματικά παίρνει τόσο νερό όσο χρειάζεται καθημερινά ο οργανισμός. Έτσι οδηγούμαστε στην αφυδάτωση. Αφυδάτωση κινδυνεύουμε να πάθουμε αν χάσουμε μεγάλη ποσότητα νερού, χωρίς να την αναπληρώνουμε εγκαίρως. Είναι μια διαταραχή του ισοζυγίου νερού του οργανισμού μας που εκδηλώνεται με διάφορα συμπτώματα όπως η απλή μείωση της αντοχής και της αδικαιολόγητης κόπωσης μέχρι τα λιποθυμικά επεισόδια και ολική κατάρρευση. Επίσης, η αφυδάτωση μπορεί να επηρεάσει αρνητικά τη πνευματική και φυσική μας απόδοση αφού ακόμα και το παραμικρό χάσιμο νερού επηρεάζει αρνητικά την λειτουργία των μυών και προκαλεί κούραση. Άλλα συμπτώματα αφυδάτωσης είναι χάσιμο όρεξης για φαγητό, ξηρό δέρμα, πόνος στο στομάχι, ζαλάδα, πονοκέφαλος, ξηρό στόμα, ξηρός βήχας και κίτρινα ούρα.
Ένα άλλο σημαντικό γεγονός που πρέπει να γνωρίζετε είναι πως η δίψα δεν είναι ο καλύτερος δείκτης για το πότε χρειάζεστε νερό. Μέχρι την ώρα που θα νοιώσετε δίψα το κορμί σας είναι ήδη αφυδατωμένο. Γι’ αυτούς τους λόγους, φροντίστε να καταναλώσετε αρκετά υγρά πριν να ξεκινήσετε την άσκηση σας αφού αυτό θα βοηθήσει τρομερά στη αποφυγή αφυδάτωσης. Επίσης, καλό είναι να πάρετε δυο ποτήρια νερό δυο ώρες πριν να γυμναστείτε καθώς και κατά την διάρκεια της άσκησης. Μια καλή ιδέα είναι να πίνετε λίγο νερό κάθε 10-15 λεπτά κατά την διάρκεια της άσκησης. Εξίσου σημαντικό είναι και η αναπλήρωση υγρών μετά το τέλος της άσκησης σας. Καλό θα ήταν να ζυγίζεστε πριν και μετά την άσκηση για να δείτε ποσά υγρά έχετε χάσει.
Ο κανόνας είναι πως πρέπει να πίνετε 3 ποτήρια νερό για κάθε μισό κιλό που έχετε χάσει. Εκτός από νερό, άλλα ροφήματα που βοηθούν είναι τα ροφήματα που περιέχουν υδατάνθρακες και ηλεκτρολύτες.
