Αποκατάσταση χιαστού

Ο πρόσθιος χιαστός σύνδεσμος βρίσκεται ανάμεσα στη μεσοκονδύλια εντομή στην άρθρωση του γόνατος, αποτελείται από κολλαγόνο και καλύπτεται από αρθρικό υμένα. Εκφύεται από τον έξω μηριαίο κόνδυλο και καταφύεται στο πρόσθιο τμήμα της αρθρικής επιφάνειας της κνήμης. Η κύρια λειτουργία του συνδέσμου αυτού είναι η σταθεροποίηση της άρθρωσης του γόνατος και η παρεμπόδιση της μετατόπισης της κνήμης προς τα εμπρός.

Η ρήξη του πρόσθιου χιαστού συμβαίνει κατά 90% σε αθλητικές δραστηριότητες. Τη στιγμή του τραυματισμού ο ασθενής ακούει ένα θόρυβο, ενώ τα συμπτώματα που εμφανίζονται αμέσως είναι πόνος, οίδημα, αστάθεια και δυσχέρεια στη βάδιση.

Ο ασθενής για να επανέλθει πλήρως στις αθλητικές δραστηριότητες πρέπει να υποβληθεί σε χειρουργική επέμβαση. Τα μοσχεύματα που χρησιμοποιούνται είναι α) από τον επιγονατιδικό τένοντα, β) συνθετικό μόσχευμα καθώς και γ) μόσχευμα από τους οπίσθιους μηριαίους (ημιτενοντώδης) που χρησιμοποιείται πιο συχνά απ’ όλα.

Μετά την εμφύτευσή τους, τα μοσχεύματα σταδιακά αγγειώνονται. Τα εμφυτευόμενα μοσχεύματα αρχίζουν να γίνονται ίδια με το φυσιολογικό πρόσθιο χιαστό στους 6 μήνες, αλλά η οριστική ωρίμανση γίνεται στους 9-12 μήνες.

Η φάση αποκατάστασης είναι μια χρονοβόρα διαδικασία και γι’ αυτό ο ασθενής χρειάζεται να κάνει υπομονή και να ακολουθήσει πιστά ένα συγκεκριμένο πρόγραμμα ασκήσεων, προσαρμοσμένο πάντοτε στον ίδιο. Κατά τη διάρκεια της αποκατάστασης η ψυχολογική στήριξη από το οικογενειακό και φιλικό περιβάλλον είναι απαραίτητη.

Η μετεγχειρητική αποκατάσταση του χιαστού έχει ως εξής:

ΠΡΩΤΗ ΕΒΔΟΜΑΔΑ

•     Εκμάθηση βάδισης με βακτηρίες με ελάχιστη φόρτιση του σκέλους, με τη βοήθεια φυσικοθεραπευτή
•     Τοποθέτηση νάρθηκα κλειδωμένο σε πλήρη έκταση
•     Ισομετρικές συσπάσεις τετρακέφαλου, οπίσθιων μηριαίων, απαγωγών και προσαγωγών
•     Φυσικοθεραπευτικές τεχνικές κινητοποίησης επιγονατίδας, για αποφυγή συμφύσεων
•     Εφαρμογή CPM για επιθυμητό παθητικό εύρος κίνησης
•     Εφαρμογή φυσικών μέσων (υπέρηχα, Tens, Laser, Magnetic Fields) για αντιμετώπιση συμπτωμάτων φλεγμονής και πόνου

ΔΕΥΤΕΡΗ ΕΒΔΟΜΑΔΑ

•     Συνέχιση ισομετρικών συσπάσεων με τεντωμένο γόνατο – δίδεται έμφαση από το φυσικοθεραπευτή στην επιλεκτική εκγύμναση του έσω πλατύ (χρήση ρευμάτων επαναπόλωσης)
•     Τοποθέτηση του νάρθηκα στις  90 μοίρες καμψη
•     Διατάσεις όλων των μυϊκών ομάδων με στόχο την πλήρη έκταση
•     Εφαρμογή πάγου πάντα μετά τις ασκήσεις
•     Συνέχιση CPM και φυσικών μέσων, εφόσον αυτό κριθεί απαραίτητο

ΤΡΙΤΗ ΕΒΔΟΜΑΔΑ-ΕΚΤΗ ΕΒΔΟΜΑΔΑ

•     Αφαίρεση νάρθηκα και βακτηριών
•     Κολύμβηση
•     Συνέχιση ισομετρικών ασκήσεων με αυξανόμενο αριθμό και επιβάρυνση
•     Ανυψώσεις στα δάκτυλα (ασκήσεις γαστροκνημίου και ισορροπίας)
•     Αυξανόμενης δυσκολίας προγράμματα σε εργομετρικό ποδήλατο
•     Step
•     Aσκήσεις μονόπλευρης στήριξης και εκπαίδευση για σωστή βάδιση
•     Εφαρμογή πάγου

ΕΒΔΟΜΗ-ΔΩΔΕΚΑΤΗ ΕΒΔΟΜΑΔΑ

•     Πλήρης κάμψη σε όλο το εύρος
•     Ασκήσεις ιδιοδεκτικότητας
•     Εργομετρικό ποδήλατο
•     Μειομετρικές και πλειομετρικές ασκήσεις τετρακέφαλου
•     Διατάσεις
•     Ασκήσεις εξομοίωσης επαγγελματικής- αθλητικής δραστηριότητας

ΤΕΤΑΡΤΟΣ-ΕΚΤΟΣ ΜΗΝΑΣ

•     Ασκήσεις τετρακέφαλου, οπίσθιων μηριαίων, απαγωγών και προσαγωγών με βάρη
•     Τρέξιμο, ποδήλατο
•     Ασκήσεις ιδιοδεκτικότητας
•     Επάνοδος στις αθλητικές δραστηριότητες

*της Μαρίας Σαχά, Φυσικοθεραπεύτρια