Η αίσθηση της γεύσης έχει τεράστια σημασία για τη ζωή των ανθρώπων και των άλλων έμβιων οργανισμών, καθώς καθορίζει τις επιλογές τροφίμων και τους επηρεάζει ως προς την ποσότητα που θα καταναλώσουν. Η ανταπόκριση στις γλυκές γεύσεις αποτελεί μια αρχέγονη αντίδραση η οποία παρατηρείται ακόμη και στους απλούστερους των οργανισμών.
Γλυκιά γεύση
- Στον άνθρωπο η γλυκιά γεύση ασκεί μια βαθιά επίδραση στη συμπεριφορά. Η έμφυτη ροπή στη γλυκιά γεύση που παρατηρείται κατά τη γέννηση εξυπηρετεί στο να προσανατολίζει την πρόσληψη τροφής και λειτουργεί σαν κίνητρο για να συνεχίζεται η πρόσληψη τροφής.
- Οι επιστήμονες πιστεύουν ότι η προτίμηση μας στη γλυκιά γεύση πιθανόν να αποτελεί έναν εξελικτικό μηχανισμό επιβίωσης ο οποίος διασφαλίζει την αποδοχή του μητρικού γάλακτος με την ελαφρώς γλυκιά γεύση του που οφείλεται στο σάκχαρο λακτόζη, τον κύριο υδατάνθρακα του μητρικού γάλακτος.
- Η διατροφή και οι τρόποι παραγωγής τροφίμων έχουν αλλάξει σημαντικά από την εποχή που οι πρώτοι άνθρωποι ήταν κυνηγοί και συλλέκτες τροφών. Σήμερα η ύπαρξη αυστηρών προδιαγραφών για την ασφάλεια των τροφίμων σημαίνει ότι ο σύγχρονος άνθρωπος δεν χρειάζεται πλέον να βασίζεται στη γλυκιά γεύση ως μηχανισμό που τον βοηθά να εντοπίζει και να επιλέγει τις τροφές τις οποίες μπορεί να καταναλώσει με ασφάλεια.
- Η σύγχρονη βιομηχανία τροφίμων έχει επιτύχει να προσφέρει τρόφιμα και ποτά υψηλής γευστικής αξίας με λίγες θερμίδες. Ένα από τα καλύτερα παραδείγματα είναι η ανάπτυξη των ολιγοθερμιδικών γλυκαντικών. Τα ολιγοθερμιδικά γλυκαντικά προστίθενται σε πολλά τρόφιμα και ποτά καθώς μειώνουν το θερμιδικό τους περιεχόμενο στο μηδέν.
Πότε χρειάζομαι περισσότερο τη ζάχαρη
- Στο πρωινό: Τα σάκχαρα θα δώσουν άμεσα ενέργεια στον οργανισμό μας. Γι’ αυτό μπορείτε να βάλετε μέλι ή μαρμελάδα στις φρυγανιές και ζάχαρη στον καφέ σας.
- Πριν τη γυμναστική: Μία ώρα πριν αθληθείτε, τροφοδοτήστε τον οργανισμό σας με σάκχαρα, τα οποία παρέχουν στους μυς την απαραίτητη γλυκόζη (όπως ένα φρούτο ή σπιτική πορτοκαλάδα) που θα χρειαστούν κατά τη διάρκεια της άσκησης.
- Στην κόπωση: Συχνά το αίσθημα κόπωσης οφείλεται στα χαμηλά επίπεδα της γλυκόζης. Χρειαζόμαστε λοιπόν σάκχαρα (ζάχαρη, μέλι, φρούτα) που αυξάνουν γρήγορα τα επίπεδα της γλυκόζης.
- Στο γραφείο: Εάν παραλείψατε το πρωινό γεύμα, φροντίστε να επαναορθώσετε στο γραφείο τρώγοντας π.χ. ένα γιαούρτι με μια κουταλιά ζάχαρη ή μέλι. Με τον τρόπο αυτό προσλαμβάνετε τα απαραίτητα σάκχαρα που τονώνουν τον οργανισμό σας.
- Όταν δεν μπορείτε να συγκεντρωθείτε: Εάν δυσκολεύεστε να παρακολουθήσετε όσα σας λένε, μπορείτε να ενισχύσετε την ικανότητα συγκέντρωσής σας τρώγοντας ένα μικρό γλυκό.
- Όταν έχετε στρες: Οι ορμόνες του στρες μπορούν να επηρεάσουν τα επίπεδα της γλυκόζης στο αίμα. Τρώγοντας σάκχαρα, αυξάνεται η γλυκόζη του αίματος.
Η επιστημονική άποψη
Όλοι οι διεθνείς επιστημονικοί φορείς έχουν καταλήξει ότι τα σάκχαρα δεν αποτελούν κίνδυνο για την υγεία, όταν καταναλώνονται στο πλαίσιο μίας ισορροπημένης διατροφής. Σύμφωνα με την επιστημονική βιβλιογραφία, δεν υπάρχει άμεση συσχέτιση ανάμεσα στην κατανάλωση σακχάρων και την παχυσαρκία, τον σακχαρώδη διαβήτη ή άλλες χρόνιες παθήσεις.
Διατροφικές πληροφορίες
- Ένα κουτάκι αναψυκτικό 330ml περιέχει σχεδόν 35 γραμμάρια ζάχαρης, ποσότητα που αντιστοιχεί σε 7-8 κουταλάκια ζάχαρης.
- Για όσους θέλουν ή πρέπει να ελέγχουν την πρόσληψη θερμίδων και ζάχαρης υπάρχουν light ή zero επιλογές σε αναψυκτικά με χαμηλές ή καθόλου θερμίδες.
- Η ζάχαρη αποτελεί σημαντική πηγή ενέργειας για τον οργανισμό μας και περιέχει λιγότερες θερμίδες από τα λιπαρά ή το αλκοόλ.
- Εκτός από τη συμβολή τους στο σχηματισμό τερηδόνας, δεν υπάρχουν αποδείξεις ότι τα σάκχαρα αποτελούν ευρύτερο κίνδυνο για την υγεία.
- Η ζάχαρη δεν προκαλεί παχυσαρκία. Τα τρόφιμα και ροφήματα που περιέχουν ζάχαρη μπορούν να αυξήσουν το βάρος μόνο εάν προσλαμβάνουμε περισσότερες θερμίδες από αυτές που χρησιμοποιεί το σώμα μας. Ωστόσο, τα ζαχαρώδη τρόφιμα είναι πλούσια σε θερμίδες (γλυκά, παγωτό, κέικ, σοκολάτα κ.α.) με αποτέλεσμα να είναι εύκολο να καταναλώσουμε πολλές θερμίδες.
- Η ζάχαρη δεν προκαλεί υπερκινητικότητα στα παιδιά. Ωστόσο, η προσθήκη μικρών ποσοτήτων ζάχαρης στη διατροφή τους αυξάνει την απόδοση τους σε δοκιμασίες νοητικών ικανοτήτων.
