Οσφυαλγία στην εγκυμοσύνη: πρόληψη και θεραπεία

Η οσφυαλγία είναι συχνό σύμπτωμα κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης, με συχνότητα που φτάνει στo 60-80% των εγκύων. Η συχνότητα της οσφυαλγίας  αυξάνεται στην παχυσαρκία, την προχωρημένη ηλικία της μητέρας, την ύπαρξη προηγούμενων επεισοδίων πόνου στη μέση και τον αυξημένο αριθμό τοκετών.

Έχει άμεση εξάρτηση από την αλλαγή της στάσης του σώματος στη διάρκεια καθημερινών δραστηριοτήτων, από ψυχοκοινωνικούς παράγοντες και από το κάπνισμα στη διάρκεια της εγκυμοσύνης.

Τι προκαλεί την Οσφυαλγία (πόνο στη μέση) κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης;

Η έγκυος γυναίκα με οσφυαλγία παρουσιάζει γενικά πόνο στη μέση ή στη λεκάνη (πύελο), που επιδεινώνεται με τη δραστηριότητα και την ορθοστασία. Οι κυριότερες αιτίες οσφυαλγίας κατά την εγκυμοσύνη είναι:

• Οι ορμόνες που απελευθερώνονται , με σκοπό την προετοιμασία της λεκάνης για τον τοκετό, προκαλούν χαλάρωση των συνδέσμων και των αρθρώσεων, επηρεάζοντας έτσι την ανατομία της σπονδυλικής στήλης.
• Το κέντρο βάρους μετακινείται σταδιακά προς τα εμπρός, καθώς η μήτρα και το έμβρυο μεγαλώνουν, αλλάζοντας τη στάση του σώματος.
• Το διαρκώς αυξανόμενο σωματικό βάρος που αναγκάζεται να υποστηρίξει η σπονδυλική στήλη καθώς η εγκυμοσύνη εξελίσσεται.
• Η κακή στάση του σώματος, η υπερβολική ορθοστασία και το συχνό σκύψιμο μπορούν να προκαλέσουν ή να επιδεινώσουν την οσφυαλγία.
• Το κάπνισμα και ο τρόπος ζωής
• Προηγούμενο ιστορικό πχ.  Σπονδυλολίσθηση, Κήλη του μεσοσπονδύλιου δίσκου (δισκοκήλη) κ.ά.

Πρέπει να τονίσουμε ότι η «οσφυαλγία» είναι ένα σύμπτωμα, δηλαδή ένας πόνος που εντοπίζεται στη μέση ή στη λεκάνη και μπορεί να κρύβει διάφορες παθήσεις: (νεφρά, έντερο, μεγάλα αγγεία, χοληδόχος κύστη, ήπαρ, πάγκρεας κ.α.) Για το λόγο αυτό είναι πολύ σημαντικό αν παρουσιαστεί το πρόβλημα της οσφυαλγίας στη διάρκεια της εγκυμοσύνης, να γίνεται άμεσα εξέταση από το θεράποντα γυναικολόγο που ανάλογα με τα ευρήματα της εξέτασης θα ζητήσει τη γνώμη ειδικού ορθοπαιδικού.

Όταν αρχίσω να πονάω τι θα κάνω;

Η ενημέρωση του μαιευτήρα σας αποτελεί την πρώτη σας κίνηση, προκειμένου να αξιολογήσει το πρόβλημα και να σας συστήσει εξέταση από ειδικό ορθοπαιδικό αν ο πόνος προέρχεται από τη σπονδυλική στήλη ή τη λεκάνη.

Πως προλαμβάνεται η οσφυαλγία στην εγκυμοσύνη;

• Ένα τακτικό πρόγραμμα άσκησης μειώνει τον κίνδυνο εμφάνισης οσφυαλγίας.

Η  άσκηση είναι σημαντική και πρέπει να πραγματοποιείται πριν εμφανιστεί πόνος ή μόλις ο οξύς πόνος έχει ελεγχθεί. Χρησιμοποιήστε ασκήσεις που εγκρίνει ο γυναικολόγος  σας και αποσκοπούν στην ενίσχυση των κοιλιακών και ραχιαίων.

• Αποφύγετε το σκύψιμο. Λυγίστε τα γόνατά σας για πάρετε κάτι από χαμηλά.
• Αποφύγετε τα ψηλά τακούνια και γενικά υποδήματα που δεν παρέχουν επαρκή στήριξη και δεν απορροφούν κραδασμούς.
• Αποφύγετε να ξαπλώνετε ανάσκελα και προσπαθήστε να κοιμηθείτε προς τα αριστερά, σε εμβρυική στάση.

Ποιά είναι η θεραπεία της οσφυαλγίας στην εγκυμοσύνη;

• Ανυψώστε τα πόδια σας με ένα μαξιλάρι κάτω από τα γόνατά σας, έτσι ώστε να χαλαρώσετε τους γοφούς και να μειωθεί η οσφυϊκή λόρδωση, βοηθώντας έτσι στην ανακούφιση του μυϊκού σπασμού και του πόνου.
• Η χρήση ειδικής ζώνης οσφύος μπορεί να μειώσει τον οπίσθιο πυελικό πόνο.
• Το φάρμακο εκλογής για την ανακούφιση του πόνου είναι η παρακεταμόλη. Η ασπιρίνη και τα μη στεροειδή αντιφλεγμονώδη φάρμακα πρέπει να αποφεύγονται κατά την εγκυμοσύνη.
• Ανακούφιση από τον πόνο παρέχει και  η φυσιοθεραπεία.
• Ο Βελονισμός αποτελεί σημαντική λύση καθώς δεν σχετίζεται με λήψη φαρμάκων και έχει σχετικά γρήγορα αποτελέσματα.

Με την συνεργασία του κ. Σπύρου Κυρίτση (Ορθοπαιδικός Χειρούργος, τραυματιολόγος, παιδορθοπαιδικός)