Τελικά πόσο ωφέλιμη είναι η νηστεία;
Το μεγάλο διατροφικό πλεονέκτημα της νηστείας είναι η αυξημένη κατανάλωση φυτικών ινών λόγω της αυξημένης κατανάλωσης φρούτων, λαχανικών και οσπρίων. Είναι γνωστό πως οι φυτικές ίνες μειώνουν τα επίπεδα λιπιδίων και γλυκόζης στο αίμα, συμβάλλουν στην καταπολέμηση της δυσκοιλιότητας και προφυλάσσουν από ορισμένες μορφές καρκίνου.
Επίσης, με την αυξημένη κατανάλωση λαχανικών, φρούτων, ακατέργαστων δημητριακών και λαδιού (κυρίως ελαιολάδου) θωρακίζουμε τον οργανισμό μας με καροτίνες, βιοφλαβονοειδή και βιταμίνες που είναι γνωστά πλέον για την αντιοξειδωτική τους δράση και την τόνωση του ανοσοποιητικού μας συστήματος.
Επιπλέον, η μείωση κατανάλωσης ζωικού λίπους συνήθως αποφέρει και μείωση της συνολικής ημερήσιας πρόσληψης θερμίδων και προσφέρεται για απώλεια βάρους ή συντήρηση υγιούς βάρους. Εξάλλου, η μειωμένη πρόσληψη κόκκινου κρέατος μας φέρνει πολύ κοντα στα πρότυπα της Μεσογειακής διατροφής, η οποία αποτελεί προστατευτικό παράγοντα κατά της ανάπτυξης πολλών χρονίων νοσημάτων και παθήσεων όπως έχει αποδειχθεί από πληθώρα επιστημονικών μελετών σε βάθος χρόνου.
Τι συμβαίνει όμως με την έλλειψη διαφόρων θρεπτικών συστατικών που παρατηρούνται κατά τη νηστεία;
Ασβέστιο
Περισσότερο από το 70% του απαιτούμενου ασβεστίου ημερησίως προέρχεται από τα γαλακτοκομικά προϊόντα. Ασβέστιο βρίσκουμε και σε τροφές όπως, το μπρόκολο, το ταχίνι, τα αμύγδαλα, το λάχανο, το σπανάκι και τα φασόλια.
Ψευδάργυρος
Ο ψευδάργυρος συναντάται στα φασόλια, στα καρύδια, στα δημητριακά ολικής αλέσεως, στον πασατέμπο και στους ηλιόσπορους. Η έλλειψη ψευδαργύρου μειώνει την παραγωγή αντισωμάτων, εξασθενώντας το αμυντικό σύστημα του οργανισμού μας, γι’αυτό και η παρατεταμένη νηστεία μπορεί να δημιουργήσει αδυναμία του οργανισμού μας.
Πρωτεΐνη
Η παρατεταμένη μειωμένη πρόσληψη πρωτεΐνης υψηλής βιολογικής αξίας που υπάρχει σε αφθονία σε προϊόντα ζωικής προέλευσης ( κρέας, γαλακτοκομικά, ψάρια) μπορεί να επηρεάσει την ποιότητα της διατροφής. Ωστόσο, υπάρχουν πηγές πρωτεΐνης οι οποίες καταναλώνονται αυτό το διάστημα και μπορούν εν μέρει να καλύψουν τις ανάγκες μας. Συγκεκριμένα, τα καλαμαράκια, το χταπόδι, οι γαρίδες και τα υπόλοιπα θαλασσινά μας παρέχουν πρωτεΐνη υψηλής βιολογικής αξίας. Εκτός αυτών, υπάρχουν και ορισμένες φυτικές τροφές πλούσιες σε πρωτεΐνη. Τέτοιες είναι οι ξηροί καρποί (κυρίως αμύγδαλα και φιστίκια, καρύδια), τα όσπρια, η σόγια, το ρύζι, το καλαμπόκι και το σουσάμι (ταχίνι – χαλβάς). Το μειονέκτημα των φυτικών τροφών είναι η σχετικά χαμηλή βιολογική αξία της πρωτεΐνης σε σύγκριση με εκείνη του κρέατος.
Σίδηρος
Η μη κατανάλωση κρέατος όμως σχετίζεται και με τη μειωμένη πρόσληψη σιδήρου. Είναι γνωστό πως ο σίδηρος που υπάρχει στα λαχανικά απορροφάται σε μικρές ποσότητες εξαιτίας ορισμένων συστατικών (π.χ φυτικό οξύ, τανίνες, οξαλικό οξύ) που υπάρχουν στις τροφές αυτές. Έτσι, για παράδειγμα τροφές όπως τα φασόλια και οι φακές, ενώ περιέχουν ικανοποιητική ποσότητα σιδήρου, αυτός είναι ελάχιστα εκμεταλλεύσιμος από τον οργανισμό μας. Επίσης η βιταμίνη Β-12 που σχετίζεται με την ανάπτυξη των ερυθροκυττάρων, προσλαμβάνεται και αυτή σε μικρές ποσότητες γιατί κατά κύριο λόγο βρίσκεται σε τροφές ζωικής προέλευσης.
Έτσι βλέπουμε οτι σε παρατεταμένη νηστεία υπάρχει χαμηλή συγκέντρωση αυτών των στοιχείων στο αίμα. Συμπτώματα δεν εμφανίζονται απαραιτήτως αν δεν υπάρχει προ νηστείας μειωμένη πρόσληψή τους ή δεν έχουμε αυξημένες απώλειες σιδήρου κατά τη διάρκεια της νηστείας (π.χ. αιμορραγίες, έμμηνος ρύση).
Eιδικότερα για τις γυναίκες λοιπόν που νηστεύουν για μεγάλο χρονικό διάστημα και για να αποφευχθούν η κόπωση, οι ζαλάδες και η αδυναμία, θα πρέπει να καταναλώνονται όσπρια, δημητριακά πρωινού (συνήθως είναι εμπλουτισμένα με σίδηρο) και ξηροί καρποί. Επίσης, θα πρέπει παράλληλα να αυξήσουμε την πρόσληψη βιταμίνης C που αυξάνει την απορρόφηση σιδήρου πχ. ένα ποτήρι φρέσκο χυμό πορτοκάλι με κάθε γεύμα.
Αναμφίβολα λοιπόν η νηστεία όταν γίνεται για μικρό χρονικό διάστημα συμβάλλει στη σωματική μας αποτοξίνωση. Παρόλα αυτά χρειάζεται ιδιαίτερη προσοχή ούτως ώστε η μειωμένη πρόσληψη θρεπτικών συστατικών να μην γίνει επικίνδυνη για τον οργανισμό μας. Επίσης είναι σημαντική και η γνώμη του διαιτολόγου μας όταν νηστεύουμε για μεγάλο χρονικό διάστημα για να βεβαιωθούμε οτι η διατροφή μας είναι πλήρης παρά την νηστεία.
