Τι είναι οι κενές θερμίδες και πως θα τις αποφύγετε
Τι είναι οι κενές θερμίδες;
Κενές θεωρούνται οι θερμίδες που προέρχονται από τρόφιμα ή ροφήματα, τα οποία περιέχουν στερεά λίπη ή/και επεξεργασμένους υδατάνθρακες για την παρασκευή τους. Τα στερεά λίπη και οι επεξεργασμένοι υδατάνθρακες δίνουν στον οργανισμό θερμίδες, αλλά λίγα ή καθόλου θρεπτικά συστατικά, όπως βιταμίνες, μέταλλα και ιχνοστοιχεία, και για το λόγο αυτό καλούνται «κενές θερμίδες».
Οι επεξεργασμένοι υδατάνθρακες προέρχονται από σάκχαρα ή σιρόπια, τα οποία χρησιμοποιούνται για την παρασκευή ή την επεξεργασία τροφίμων ή ποτών. Στα επεξεργασμένα σάκχαρα ανήκουν η ζάχαρη (λευκή ή καστανή), η δεξτρόζη, η λακτόζη, η μαλτόζη, το μέλι, κ.ά., αλλά δεν συμπεριλαμβάνονται τα σάκχαρα των φρούτων.
Από την άλλη, τα στερεά λίπη προέρχονται κατά κύριο λόγο από τα τρόφιμα ζωικής προέλευσης, είτε από φυτικά έλαια, τα οποία κάτω από ειδική επεξεργασία που ονομάζεται υδρογόνωση, μετατρέπονται σε στερεά. Για να μάθετε περισσότερα για τα λιπαρά, ενημερωθείτε από τη νέα καμπάνια του medNutrition «Λιπαρά... Δεν είναι αυτό που νομίζεις!».
Ορισμένα στερεά λίπη που χρησιμοποιούνται είναι:
- το βούτυρο
- οι κρέμες μαγειρικής, τύπου κρέμα γάλακτος
- το λαρδί
- τα υδρογονωμένα ή μερικώς υδρογονωμένα έλαια
- το έλαιο καρύδας
- το φοινικέλαιο
Οι επεξεργασμένοι υδατάνθρακες και τα στερεά λίπη βρίσκονται σε τρόφιμα, όπως:
- αναψυκτικά, ροφήματα τύπου Cola, κ.ά.
- ενεργειακά ή αθλητικά ποτά
- επεξεργασμένους χυμούς φρούτων
- αρτοσκευάσματα όπως κέικ, μπισκότα, ντόνατς, κρουασάν κ.ά.
- πίτσα, τηγανητές πατάτες και burger από fast-food κ.ά.
- γλυκά, πάστες, καραμέλες, γλειφιτζούρια
- παγωτό, γρανίτα
- πατατάκια, γαριδάκια
Τα αλκοολούχα ποτά περιέχουν, επίσης κενές θερμίδες, που οφείλονται είτε στην προσθήκη σακχάρων ή σιροπιού, είτε στην αιθανόλη.
Tips για να αποφύγετε τις κενές θερμίδες
- Επιλέγετε τρόφιμα ή ποτά που να περιέχουν λιγότερα ή/και καθόλου στερεά λίπη και επεξεργασμένους υδατάνθρακες. Για παράδειγμα, προτιμήστε να πιείτε έναν φυσικό χυμό φρούτων ή smoothie που θα φτιάξετε οι ίδιοι, αντί ενός αναψυκτικού. Αν δεν μπορείτε να αντισταθείτε στην αίσθηση του ανθρακικού, τότε προσθέστε και λίγο ανθρακούχο νερό, που δεν περιέχει καθόλου θερμίδες.
- Επιλέγετε να καταναλώνετε πιο σπάνια τα τρόφιμα που περιέχουν κενές θερμίδες, αν δεν μπορείτε να τα αποφύγετε τελείως. Για παράδειγμα, διαλέξτε το αγαπημένο σας γλυκό και βάλτε στόχο της εβδομάδας να το καταναλώσετε μόνο μία φορά. Τις υπόλοιπες μέρες, επιλέξτε να τρώτε κάποιο γιαούρτι με κομμένα φρέσκα φρούτα ή φρουτοσαλάτες ή οποιοδήποτε τρόφιμο που να σας αφήνει μια ευχάριστη και γλυκιά γεύση.
- Εάν πάλι δεν μπορείτε να αντισταθείτε στα τρόφιμα με κενές θερμίδες, επιλέξτε να φάτε μικρότερη ποσότητα από αυτή που θα επιλέγατε. Για παράδειγμα, επιλέξτε να φάτε 3 μπισκότα, αντί να φάτε όλο το πακέτο ή επιλέξτε να φάτε 1 μπάλα παγωτό της αρεσκείας σας, αντί για 3 μπάλες που θα επιλέγατε.
*της Ελένης Τσαχάκη, Διαιτολόγος - Διατροφολόγος