Το κάπνισμα αποτελεί μία από τις πιο βλαβερές ανθρώπινες συνήθειες, με άμεσες και έμμεσες επιπτώσεις στην υγεία και την ποιότητα ζωής. Ο εθισμός στη νικοτίνη είναι ο κύριος λόγος για τον οποίο η διακοπή του καπνίσματος είναι μία δύσκολη και χρονοβόρα διαδικασία. Τα οφέλη της διακοπής, όμως, είναι σημαντικά και άμεσα, όπως η φυσιολογική αρτηριακή πίεση μετά από μόλις 20 λεπτά.
Πολλοί άνθρωποι που έχουν κόψει ή θέλουν να κόψουν το κάπνισμα ανησυχούν για το ενδεχόμενο αύξησης του βάρους τους. Ποιοι λόγοι συνδέουν τη διακοπή καπνίσματος με το βάρος και πώς μπορούμε να βοηθήσουμε το σώμα μας να γίνει υγιές και δυνατό, σαν να μην κάπνισε ποτέ;
Οι μηχανισμοί που συνδέουν τη διακοπή του καπνίσματος με το αυξημένο σωματικό βάρος δεν είναι πλήρως κατανοητοί, περιλαμβάνουν όμως την αυξημένη ενεργειακή πρόσληψη, σε συνδυασμό με τη μειωμένη ενεργειακή κατανάλωση και τη χαμηλή φυσική δραστηριότητα. Το κάπνισμα αυξάνει παροδικά το μεταβολισμό. Συνεπώς, ένας συστηματικός καπνιστής μπορεί να έχει ως και 200 θερμίδες περισσότερες καύσεις από έναν μη καπνιστή ημερησίως. Η διακοπή, επομένως, μειώνει την ενεργειακή κατανάλωση. Επιπλέον, οι πρώην καπνιστές τείνουν να τρώνε συχνότερα από πριν, λόγω του εθισμού στη νικοτίνη, της μεταβολής της όρεξης τους και προκειμένου να καταπολεμήσουν τα αρνητικά συναισθήματα από την έλλειψη νικοτίνης. Τα δύο αυτά στοιχεία, σε συνδυασμό με τη μειωμένη ικανότητα και όρεξη για άσκηση μπορούν να οδηγήσουν σε αυξημένο βάρος.
Ένα άλλο χαρακτηριστικό του καπνίσματος είναι η οξείδωση του οργανισμού, μέσω της αυξημένης παραγωγής ελεύθερων ριζών, προκαλώντας φθορά και πρόωρη γήρανση στα κύτταρα. Ο μηχανισμός αυτός καθιστά το κάπνισμα έναν σημαντικό παράγοντα για την εμφάνιση καρδιαγγειακών νοσημάτων και καρκίνου του πνεύμονα.
Η ισορροπημένη διατροφή αποτελεί «κλειδί» για την πρόληψη της αύξησης του βάρους και την αναζωογόνηση του οργανισμού μας. Αν, λοιπόν, σκέφτεστε σοβαρά να κόψετε αυτή τη βλαβερή συνήθεια, αλλά σας απασχολεί ενδεχόμενη αύξηση βάρους, ακολουθήστε τα παρακάτω βήματα:
Αν αισθάνεστε πείνα κατά τις περιόδους της ημέρας που στο παρελθόν θα κάνατε ένα τσιγάρο, επιλέξτε χαμηλών θερμίδων σνακ, όπως φρούτα, ωμά λαχανικά, γιαούρτι με ξηρούς καρπούς, δημητριακά ή μέλι. Αποφύγετε τα σνακ πλούσια σε ζάχαρη και λίπος, καθώς αυξάνουν το βάρος. Ξεκινήστε άσκηση! Ενισχύστε την υγεία σας με 30 λεπτά καθημερινό περπάτημα, ελαφρύ τρέξιμο ή ασκήσεις αντιστάσεων, που θα βοηθήσουν στην πρόληψη αύξησης του βάρους, θα βελτιώσουν τη διάθεση, θα σας κάνουν να ξεχάσετε την ανάγκη για κάπνισμα και θα γεμίσουν τη μέρα σας. Πολλαπλά, επομένως, τα οφέλη.
Διαχωρίστε την πραγματική από τη συναισθηματική πείνα και καταναλώστε φαγητό μόνο στην πρώτη περίπτωση. Για τη συναισθηματική πείνα, προτιμήστε το νερό ή μασήστε μία τσίχλα χωρίς ζάχαρη. Τα φρούτα και τα λαχανικά, εκτός από λίγες θερμίδες, είναι πλούσια σε αντιοξειδωτικές βιταμίνες, όπως οι βιταμίνες Α (καρότο, ντομάτα), C (εσπεριδοειδή, φράουλα, πιπεριά, μπρόκολο) και φυλλικό οξύ (πράσινα φυλλώδη λαχανικά). Η βιοδιαθεσιμότητα των βιταμινών αυτών είναι μειωμένη στους καπνιστές λόγω του οξειδωτικού στρες που προκαλεί το κάπνισμα. Άλλες αντιξειδωτικές ουσίες είναι οι πολυφαινόλες, που βρίσκουμε στα σταφύλια, το κρασί και το τσάι, ιδιαίτερα το πράσινο που είναι πλούσιο σε κατεχίνες.
Να είστε επιεικείς με τον εαυτό σας αν βάλετε κάποια κιλά. Η διακοπή του καπνίσματος θα ενισχύσει σημαντικά την υγεία σας. Άλλωστε θα πρέπει να αυξήσετε το βάρος σας κατά 40 κιλά (!) για να έχετε τον ίδιο κίνδυνο για κάποιο καρδιαγγειακό νόσημα με αυτόν που προκαλείται από το κάπνισμα.
