Ο Alexander W. Pastuszak, επίκουρος καθηγητής ουρολογίας του Baylor College of Medicine, μίλησε πρόσφατα στο CNN για το ζήτημα του βιολογικού ρολογιού στον άνδρα.
Ξεκίνησε αναφέροντας το περιστατικό ενός 50χρονου άνδρα και της 35χρονης συζύγου του που προσπαθούν να τεκνοποιήσουν εδώ και 18 μήνες. Η σύλληψη της κόρης τους, που είναι τώρα 7 ετών, ήταν, σύμφωνα με το ζευγάρι, πολύ εύκολη υπόθεση. Τώρα, όμως, 7 χρόνια μετά, οι προσπάθειές τους δεν είχαν αποτέλεσμα και αποφάσισαν να ζητήσουν βοήθεια.
Στη συνέχεια τόνισε πως εάν το ζευγάρι αυτό απευθυνόταν στους ειδικούς λίγες δεκαετίες πριν, η ευθύνη της υπογονιμότητας θα έπεφτε κατευθείαν στη γυναίκα. Η σύγχρονη επιστήμη, όμως, έχει τεκμηριώσει πως ο άνδρας έχει την ευθύνη στο 50% των περιπτώσεων υπογονιμότητας.
Στο ζευγάρι του παραδείγματος, βέβαια, η μητέρα είχε μόλις συμπληρώσει το 35ο έτος, με αποτέλεσμα να φέρει πλέον το χαρακτηριστικό της προχωρημένης αναπαραγωγικής ηλικίας που μειώνει την πιθανότητα σύλληψης.
Τι συμβαίνει όμως με τον πατέρα; Η δική του αναπαραγωγική ηλικία θεωρείται προχωρημένη; Είναι 50 ετών και οι μελέτες των τελευταίων χρόνων μάς δείχνουν πως η ηλικία του πατέρα πρέπει να λαμβάνεται υπ’ όψιν. Στο ζευγάρι αυτό λοιπόν, σύμφωνα πάντα με τον Pastuszak, ο άνδρας θα μπορούσε να ευθύνεται για την υπογονιμότητα ή τουλάχιστον να συμβάλει στη δυσκολία του ζευγαριού να συλλάβει, μόνο και μόνο εξαιτίας της ηλικίας του.
Εδώ και αρκετό καιρό είναι γνωστό πως η τεστοστερόνη, η ανδρική ορμόνη που θεωρείται ότι έχει θεμελιώδη σημασία για τη ζωτικότητα και τη νεότητα ενός άνδρα μειώνεται προοδευτικά με αφετηρία τα 30 χρόνια. Τα χαμηλά επίπεδα τεστοστερόνης σχετίζονται με αυξημένο καρδιαγγειακό κίνδυνο, θνησιμότητα και αλλαγές στα επίπεδα «κακής» χοληστερόλης.
Η χαμηλή τεστοστερόνη μπορεί επίσης να μειώσει τη σεξουαλική ορμή των γυναικών, να επιδεινώσει τη στυτική δυσλειτουργία των ανδρών, καθώς και να επηρεάσει τη γονιμότητα. Οι άνδρες με υψηλότερα επίπεδα τεστοστερόνης έχουν μικρότερο κίνδυνο να εμφανίσουν κάποιο από τα προαναφερόμενα προβλήματα σε σύγκριση με άνδρες παρόμοιας ηλικίας με χαμηλότερα επίπεδα.
Από την οπτική της γονιμότητας, οι άνδρες μεγαλύτερης ηλικίας είναι λιγότερο πιθανό να επιτύχουν σύλληψη, ενώ μπορεί να χρειαστούν έως και 5 φορές περισσότερο χρόνο για αυτό. Παράλληλα, είναι πιο πιθανό η εγκυμοσύνη να καταλήξει σε αποβολή ή παλίνδρομη κύηση καθώς και να οδηγήσει στη γέννηση ενός παιδιού με νευρολογικά προβλήματα ή προβλήματα συμπεριφοράς.
Οι άνδρες μεγαλύτερης ηλικίας έχουν επίσης περισσότερες μεταλλάξεις στο γενετικό τους κώδικα από τις γυναίκες της ίδιας ηλικίας και από τους νεότερους άνδρες και κάποιες από αυτές μπορεί να περάσουν στους απογόνους. Ταυτόχρονα, οι άνδρες μεγαλύτερης ηλικίας έχουν λιγότερα σπερματοζωάρια και η ποιότητα σπέρματος είναι φτωχότερη σε σύγκριση με τους νεότερους. Πολλά από τα σπερματοζωάριά τους έχουν κατεστραμμένο DNA, το οποίο μπορεί να μειώσει τις πιθανότητες τεκνοποίησης.
Πιο πρόσφατες μελέτες έχουν δείξει ότι οι υπογόνιμοι άνδρες έχουν αυξημένο κίνδυνο εμφάνισης καρκίνου και άλλων ιατρικών προβλημάτων, όπως είναι τα καρδιοαγγειακά, δερματικά, ενδοκρινικά και ουρογεννητικά νοσήματα. Σε γενικές γραμμές, οι υπογόνιμοι άνδρες, ανεξαρτήτως ηλικίας, τείνουν να έχουν χαμηλά επίπεδα τεστοστερόνης. Έτσι, λοιπόν, η αναπαραγωγική υγεία του άνδρα μπορεί να λειτουργήσει σαν δείκτης της γενικής του υγείας.
Ο Pastuszak, ωστόσο, τονίζει ότι είναι μόλις τα τελευταία χρόνια που η έρευνα ασχολείται έντονα με την αναπαραγωγική υγεία του άνδρα. Πριν από μία δεκαετία στο επίκεντρο βρισκόταν η γυναικεία αναπαραγωγική υγεία. Χαρακτηριστικό είναι ότι υπάρχουν πολλοί λιγότεροι ουρολόγοι που μπορεί ένας άνδρας να συμβουλευτεί, σε σύγκριση με τον αριθμό των γυναικολόγων.
Χωρίς ευρεία ενημέρωση τόσο της κοινής γνώμης όσο και των ειδικών σχετικά με την ανδρική αναπαραγωγική ηλικία και υγεία των ανδρών, οι άνδρες θα συνεχίζουν να αποφεύγουν τις ιατρικές επισκέψεις. Έχει βρεθεί πως οι άνδρες είναι 80% λιγότερο πιθανό από τις γυναίκες να επισκεφτούν ιατρό. Αυτό μπορεί να σχετίζεται με την ελλιπή φροντίδα πρόληψης στο πεδίο της ανδρικής υγείας σε αντίθεση με την αντίστοιχη στο πεδίο της γυναικείας. Οι ειδικοί, για παράδειγμα, συστήνουν στις γυναίκες να επισκέπτονται τον γυναικολόγο τους μία φορά τον χρόνο από την είσοδό τους στην εφηβεία και μετά.
Έπειτα, όμως, από τα νέα ευρήματα που δείχνουν τη σχέση ανάμεσα στην ανδρική αναπαραγωγική υγεία και τους δείκτες νοσηρότητας που μπορεί να ανιχνευτούν, ακόμα και σε νεαρές ηλικίες, οι ειδικοί έχουν πλέον χρέος να ενημερώσουν την κοινή γνώμη. Οι ειδικοί σύμβουλοι γονιμότητας είναι σημαντικό να ενθαρρύνουν τους άνδρες να εξεταστούν από ειδικό ουρολόγο.
Σύμφωνα λοιπόν με τον Pastuszak, είναι σημαντικό να γνωρίζουν όλοι τους κινδύνους που σχετίζονται με την αύξηση της ανδρικής ηλικίας, όπως είναι η υπέρταση, ο διαβήτης και τα καρδιαγγειακά νοσήματα. Ακριβώς επειδή πολλοί άνδρες βρίσκουν το νόημα της ζωής τους στην πατρότητα, έχει μεγάλη σημασία να περιφρουρήσουν την υγεία τους, έτσι ώστε να μπορέσουν να απολαύσουν τις χαρές της γονεϊκότητας.