Η διατροφή απασχολεί πολύ την κοινωνία σήμερα, είτε επειδή πολύς κόσμος πάσχει από χρόνιες παθήσεις, είτε λόγω της παχυσαρκίας, είτε εξαιτίας της εύκολης πρόσβασης σε πληροφορίες -γύρω από αυτή- μέσω του Παγκόσμιου Ιστού (Ίντερνετ).
Το θετικό σημείο είναι ότι ο κόσμος είναι πλέον πιο «διαβασμένος» και έτσι ο διαιτολόγος να επικοινωνήσει καλύτερα μαζί του. Από την άλλη πλευρά, ωστόσο, το Διαδίκτυο είναι ταυτόχρονα ένας χώρος όπου αναπαράγονται πολλές πληροφορίες που δεν ανταποκρίνονται στην πραγματικότητα.
Κάπως έτσι, έχουμε ακούσει για δίαιτες απώλειας βάρους σε 7 ημέρες, για χημικές δίαιτες, για τη δίαιτα του ανανά και του σταφυλιού. Ποιες από αυτές άραγε είναι ασφαλείς και ποιες επικίνδυνες για την υγεία μας; Πόσο αποτελεσματικές είναι; Έχουν θρεπτική αξία; Μήπως τελικά μας παχαίνουν; Πολλά ερωτήματα προκύπτουν από γυναίκες και άνδρες που επιθυμούν να μειώσουν το σωματικό τους βάρος με οποιοδήποτε μέσο ή μέθοδο θεωρούν ότι θα τους φέρει πιο κοντά στον τελικό τους στόχο.
Μια από τις δίαιτες απώλειας βάρους που μπορεί να ακολουθήσει κάποιος είναι η λεγόμενη «υγρή» δίαιτα. Αυτή στο μεγαλύτερο μέρος της περιλαμβάνει τροφές που έχουν υδαρή μορφή –στο πλαίσιό της συνήθως αποφεύγονται τα στερεά τρόφιμα μες στη μέρα, όπως το ψωμί, το κρέας, τα ζυμαρικά κ.ά. Οι δίατες αυτές περιλαμβάνουν δηλαδή τρόφιμα όπως οι σούπες, οι χυμοί φρούτων και λαχανικών, τα αφεψήματα, το ζελέ, το γάλα κ.ά.
Είναι αλήθεια ότι οι «υγρές» δίαιτες έχουν αποτέλεσμα. Βέβαια, ο λόγος που αυτό συμβαίνει είναι επειδή (όπως και στις πρωτεϊνικές δίαιτες) πρόκειται για ολιγοθερμιδικές δίαιτες. Δηλαδή, η μείωση του βάρους που επιτυγχάνουν δεν οφείλεται στις οργανοληπτικές ιδιότητες των τροφίμων, αλλά στο γεγονός ότι οι ημερήσιες συνολικές θερμίδες που λαμβάνουν τα άτομα που τις εφαρμόζουν είναι πολύ λίγες! Πάντα το ζήτημα είναι το θερμιδικό ισοζύγιο. Όχι το σχήμα ή η υφή της τροφής.
Συνήθως, βέβαια, αυτά τα τρόφιμα έχουν βιταμίνες, μέταλλα και θρεπτικά συστατικά, όπως οι υδατάνθρακες για να πάρουμε ενέργεια, αλλά αυτό δεν συμβαίνει κατά κανόνα. Μπορεί εύκολα να παρουσιάσει κανείς ελλείψεις διατροφικών στοιχείων ή και να πάρει ελάχιστες θερμίδες με αποτέλεσμα να έχει ζαλάδες, υπογλυκαιμίες, τριχόπτωση ή σιδηροπενία. Επίσης, η απουσία των φυτικών ινών μπορεί να δημιουργήσει προβλήματα στις κενώσεις. Και η μειωμένη πρόσληψη πρωτεϊνών από αυτού του είδους τη διατροφή μπορεί να ελαττώσει πολύ τη μυϊκή μάζα του ατόμου. Από μελέτη που έγινε σε ποντίκια που τους έκαναν την «υγρή» δίαιτα, φαίνεται πως σε αυτά αυξήθηκε το βάρος και το σωματικό λίπος τους. Επομένως κάποιοι ίσως τελικά να έχουν το αντίθετο αποτέλεσμα από το επιθυμητό.
Οι υγρές δίαιτες θα πρέπει να εφαρμόζονται μόνο σε νοσοκομεία και μόνο στους κατάλληλους ασθενείς. Υπάρχουν κλινικά περιστατικά όπου δε μπορεί να αποφευχθεί κάτι τέτοιο, όπως π.χ. μια κρανιοπροσωπική κάκωση ή όταν πρέπει ένας ασθενής να χειρουργηθεί.
Ένας διαιτολόγος γνωρίζει πάντοτε πώς να σας καθοδηγήσει, ώστε να έχετε μια σταθερή απώλεια βάρους/ λίπους, χωρίς να δημιουργείτε προβλήματα στην υγεία ή το μεταβολισμό σας. Συμβουλευτείτε τον λοιπόν και αξιολογήστε μαζί του όσα διαβάζετε στα περιοδικά ή στα διάφορα blogs.
Σε αυτό το σημείο, θα πρέπει να αναφέρουμε κάτι σημαντικό· απαγορεύεται σε παιδιά κάτω των 18 ετών να κάνουν διατροφή απώλειας βάρους. Η μόνη σύσταση που γίνεται σε ένα παιδί είναι να ξεκινήσει μια δραστηριότητα που θα το βοηθήσει αυτομάτως να χάσει βάρος με φυσικό τρόπο και να ακολουθήσει τις υγιεινοδιαιτητικές συστάσεις του διαιτολόγου.
Για θέματα διατροφής απευθυνόμαστε πάντοτε στο διαιτολόγο, όχι σε γιατρό, γυμναστή, φυσικοθεραπευτή, νοσηλεύτρια ή personal trainer. Ο γυμναστής θα σας δώσει πρόγραμμα άσκησης και ο γιατρός θα σας εξετάσει για να σας δώσει φαρμακευτική ή άλλου είδους αγωγή. Έκαστος στο είδος του! Γι΄αυτό και χρειάζεται μεγάλη προσοχή στις μεθόδους που χρησιμοποιείτε και αφορούν το σώμα και τον οργανισμό σας.
*της Mαρίας Ειρήνης Καλούδη, Διαιτολόγος - Διατροφολόγος, M.Sc.