Tρόφιμα που ανοίγουν την όρεξη: Μύθος ή πραγματικότητα;

Αν έχετε ανοίξει μια ιστοσελίδα οποιαδήποτε στιγμή κατά τα τελευταία 20 χρόνια, είναι πιθανό  να είστε ενήμεροι για όλες τις διαμάχες γύρω από τα τρόφιμα μας. Σε μια εποχή όπου τα πάντα είναι «επιβλαβές» στο σώμα μας και προκαλούν αύξηση του σωματικού βάρους, πώς μπορούμε να παραμείνουν υγιείς;

Οι φήμες των λεγόμενων τροφών που «ανοίγουν την όρεξη» (κυρίως, συστατικά που κάποιοι λένε ότι θα σας κάνουν να πεινάσουμε και να τρέξουμε στο βάζο με τα μπισκότα!!) κυκλοφορούν εδώ και αρκετό καιρό. Ας ρίξουμε μια πιο προσεκτική ματιά σε μερικές από αυτές τις φήμες και ας δούμε εάν υποστηρίζονται από επιστημονικής πλευράς.

Μερικές αναφορές στα μέσα μαζικής ενημέρωσης αλλά κυρίως στο ίντερνετ από μη τεκμηριωμένες πηγές έχουν (εσφαλμένα) συνδέσει τις ολιγοθερμιδικές γλυκαντικές ύλες με διάφορους κινδύνους για την υγεία, όπως τον διαβήτη,τον καρκίνο και την ιδιότητα να ανοίγουν την όρεξη και να οδηγούν σε περαιτέρω κατανάλωση φαγητού, πέραν του φυσιολογικού. Όλες οι έρευνες και οι έλεγχοι των διεθνών οργανισμών σχετικά με τοξικολογικά θέματα και θέματα ασφαλείας, έχουν επανειλημμένα πιστοποιήσει την ασφάλεια τους. Στην πραγματική διάσταση όμως, υπάρχουν εξαιρετικά περιορισμένα και αντικρουόμενα επιστημονικά στοιχεία που να υποδηλώνουν  τους πιο πάνω ισχυρισμούς.

Δεδομένα από μακροχρόνιες παρεμβάσεις υποστηρίζουν τη χρήση των ολιγοθερμιδικών γλυκαντικών ιδιαίτερα όταν περιέχονται σε ροφήματα, αφού μπορούν να αποτελέσουν χρήσιμο εργαλείο για τη διατήρηση μειωμένων επιπέδων ενεργειακής πρόσληψης,στη θέση των τροφών με ζάχαρη. Ωστόσο, πέρα από το θέμα του βάρους οι ειδικοί συμφωνούν ότι τα ολιγοθερμιδικά γλυκαντικά μπορούν να έχουν ευεργετική επίδραση στα μεταγευματικά επίπεδα γλυκόζης και ινσουλίνης στο αίμα σε υγιή άτομα και σε άτομα με διαβήτη.

Δύο ξεχωριστές κλινικές παρεμβάσεις που δημοσιεύτηκαν στο American Journal of Clinical Nutrition (ένα από τα πίο ισχυρά περιοδικά στη Βιολογία και την Ιατρική κατά τα τελευταία 100 χρόνια) διαπίστωσαν ότι οι συμμετέχοντες που αντικατέστησαν τη ζάχαρη με ολιγοθερμιδικές γλυκαντικές ύλες κατάφεραν να μειώσουν σημαντικά την καθημερινή πρόσληψη θερμίδων. Οι ερευνητές παρατήρησαν επίσης ότι οι συμμετέχοντες που κατανάλωναν τρόφιμα και ροφήματα με ολιγοθερμιδικές γλυκαντικές ύλες  παρουσίασαν μειωμένα αισθήματα πείνας και ζύγιζαν λιγότερο στο τέλος των μελετών.

Τα πιο πάνω συμπεράσματα επιβεβαιώνουν και άλλα θετικά αποτελέσματα πρόσφατων επιστημονικών μελετών, οι οποίες δείχνουν ότι οι ολιγοθερμιδικές γλυκαντικές ύλες δεν αυξάνουν την όρεξη και δεν έχουν αισθητή επίδραση στο αίσθημα του κορεσμού, ενώ στην πράξη και υπό ρεαλιστικές συνθήκες, μπορούν να ενισχύσουν την απώλεια βάρους όταν χρησιμοποιούνται ως μέρος ενός συμπεριφοριστικού προγράμματος απώλειας βάρους.

Ομοίως με τις ολιγοθερμιδικές γλυκαντικές ύλες, το όξινο γλουταμινικό νάτριο (MSG) είναι ένα άλλο συστατικό τροφίμων που συχνά πέφτει θύμα λανθασμένων αντι-επιστημονικών αντιλήψεων.

Το MSG βρίσκεται φυσικά σε πολλά τρόφιμα, όπως οι ντομάτες και τα μανιτάρια, και ανακαλύφθηκε για πρώτη φορά από τους επιστήμονες το 1909. Τα συστατικά που περιέχει έχουν δοκιμαστεί αυστηρά για πάνω από έναν αιώνα, χωρίς αποδεικτικά στοιχεία ή τις συνδέσεις μεταξύ της κατανάλωσης και κινδύνων για την υγεία.Το παρελθόν που συνδέεται με ένα άρθρο της Huffington Post που αναφέρει ότι το MSG προκαλεί αύξηση του σωματικού βάρους καταστρέφοντας την ορεξιογόνες ρυθμιστικές ικανότητες του υποθαλάμου, αλλά παραλείπει να αναφέρει ότι οι μόνες αρνητικές επιπτώσεις βρέθηκαν σε νεογέννητους αρουραίους που τους χορηγήθηκαν με φυσιολογικά αδύνατες δόσεις του MSG σε 4 mg / g του σωματικού βάρους.

Ακόμη και σε ανθρώπους που έχουν καταναλώσει δόσεις εφόδου 10g τουMSG (δεκάδες έως εκατοντάδες φορές μεγαλύτερες δόσολογιες απ' ό,τι κανονικά βρίσκουμε στα τρόφιμα) δεν παρουσίασαν καμία παρενέργεια στην υγεία τους, αλλά και ούτε καποία αυξηση στην όρεξη.

Ενώ μπορεί να είναι εύκολο να βρεθούν εξιλαστήρια θύματα σε ορισμένα τρόφιμα ή συστατικά τροφίμων ως αιτίες για την παχυσαρκία, η αλήθεια για τη διαχείριση βάρους είναι μία και ακουεί στο όνομα «Ενεργειακό Ισοζύγιο».Εάν καταναλώνουμε περισσότερες θερμίδες από όσες καίμε, θα βάλουμε βάρος, και το αντίστροφο.

Δημιουργώντας μια ισορροπημένη διατροφή σε καθημερινή βάση επεκτίνουμε την ποικιλία των διατροφικών μας επιλογών σε τρόφιμα και ροφήματα ώστε να περιλαμβάνουν θρεπτικά συστατικά (όπως τα δημητριακά, υδατάνθρακες, πρωτεΐνες, υγιεινά  λίπη,φρούτα και λαχανικά) καθημερινά και σε συνδυασμό με συστηματική σωματική δραστηριότητα, είναι ένα από τα πιο αποτελεσματικά σχήματα για να χάσουμε βάρος.

Έτσι σκεφτείτε δύο φορές την επόμενη φορά που θα ακούσετε την ιστορία των λεγόμενων "όρεξιογόνων» τροφίμων. Στην εποχή της τεχνολογίας, όπου τα πάντα μπορούν να διαδοθούν ψηφιακά σε όλες τις γωνιές του κόσμου, καθίσταται επιτακτική η ανάγκη να διπλοτσακάρουμε όλα όσα διαβάζουμε και να αντλούμε περισσότερες πληροφορίες από αξιόπιστες επιστημονικές πηγές, προκειμένου να αποφύγουμε να πέσουμε θύματα παραπληροφόρησης.